เป็นที่รู้กันว่าในช่วงที่ไวรัสโควิด-19 อาละวาดไปทั่วโลกแบบยังไม่มียารักษา หนึ่งในวิธีป้องกันตัวที่ดีที่สุดคือการล้างมือ
ไม่ใช่การล้างมือแบบธรรมดา แต่เป็นการล้างมืออย่างถูกวิธีแบบที่องค์การอนามัยโลกแนะนำ นั่นหมายถึงการใช้สบู่ถูฝ่ามือให้เกลี้ยง ตามด้วยการถูระหว่างนิ้ว ปลายนิ้ว นิ้วโป้ง และทุกซอกทุกมุมมือจนสะอาดเอี่ยมแบบภาพด้านล่าง
นอกจากท่าล้างมือที่ว่า นักสาธารณสุขยังรณรงค์ด้วยว่าการล้างมือที่ดีนั้น ควรใช้เวลาอย่างน้อยๆ 20 วินาที ถึงจะสะอาดหมดจด หมดห่วงเรื่องไวรัส แต่หลังจากล้างมือวันละหลายรอบ เราก็ได้ข้อสรุปว่าท่าล้างมือน่ะง่าย ที่ยากคือเรากะไม่ได้ต่างหากว่านานแค่ไหนถึงจะเรียกว่า 20 วินาทีรู้ตัวอีกทีก็ล้างมือจนเปื่อยเสียแล้ว
เพราะแบบนี้เราถึงตื่นเต้นเมื่อได้ยินเรื่องโปรเจกต์ 20 Sec Safe Song ที่ชวน 32 ศิลปินไทย (และยังเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ) มาทำเพลงความยาว 20-30 วินาทีสำหรับใช้ประกอบการล้างมือ ตั้งแต่เพลงเมโลดี้ใสๆ จาก Safeplanet และ Plastic Plastic, เพลงจากรุ่นใหญ่อย่าง ปอย Portrait และ ปลานิลเต็มบ้าน ไปจนถึงเพลงว้ากๆ จาก Bomb at Track ที่ทำให้การล้างมือสู้ไวรัสฮึกเหิมกว่าที่เคย!
ศิลปินเหล่านี้ไม่ได้รวมตัวกันโดยไม่ได้นัดหมาย แต่เกิดจากความตั้งใจของ ว่าน–จักกริช สงฆ์เจริญ ศิลปินวง Details และโปรดิวเซอร์ผู้เคยร่วมงานกับศิลปินดังๆ มาแล้วมากมาย เช่น สิงโต นำโชค, 25 hours และ Musketeers ร่วมกับ ยู–กตัญญู สว่างศรี แห่งครีเอทีฟเอเจนซี Katanyu86 ที่มาช่วยทำให้โปรเจกต์สมบูรณ์
ว่าแล้วเราจึงยกหูต่อสายคุยกับพวกเขาตามนโยบาย social distancing ถึงโปรเจกต์ที่ทำให้การล้างมือสนุกขึ้นอีกนิดในช่วงเวลาที่จิตใจหลายคนเริ่มเหี่ยวเฉาพอๆ กับฝ่ามือ
เอาล่ะ! ล้างมือให้ครบ 20 วิฯ แล้วกด join call กับเราได้เลย
คิด 20 วิฯ แล้วลงมือทำ
ค่ำเมื่อวานนี้พวกเขาเพิ่งปล่อยเพลย์ลิสต์ 20SecSafeSong EP 1 ให้ได้ฟังเป็นครั้งแรก รวมเพลงจากวงต่างๆ ถึง 12 วง ว่านและยูเซอร์ไพรส์เราว่าทั้งหมดนี้เกิดขึ้นในเวลาเพียง 1 สัปดาห์
“โปรเจกต์นี้เริ่มจากการที่ผมอ่านเจอว่าวิธีลดโอกาสติดไวรัส COVID-19 ที่ง่ายที่สุดคือการล้างมือ 20 วินาที ผมลองทำดูก็รู้สึกว่ามันไม่สะดวกเลยที่ต้องมาคอยดูนาฬิกาหรือตั้งนาฬิกานับถอยหลัง แล้วก็ยังไม่สนุกด้วย ด้วยความที่ผมเป็นคนทำเพลงและมีอีกอาชีพเป็นคนทำเพลงโฆษณา ผมรู้ว่าเวลา 20-30 วิฯ สามารถใช้ทำเพลงที่ให้ความรู้สึกได้ ก็เลยได้ไอเดียขึ้นมา” ว่านเริ่มต้นเล่าให้เราฟัง
“เราเคยทำงานในค่ายเพลงเลยมีคอนเนกชั่นกับวงต่างๆ อยู่เยอะพอสมควร เลยลองชวนให้ศิลปินอาชีพจริงๆ มาทำเพลงใหม่เป็นอัลบั้มขึ้นมาสำหรับการล้างมือโดยเฉพาะ มันน่าจะสนุกดี”
ถึงจะคลุกคลีกับศิลปินมาเยอะ และทำเพลงมานานก็จริง แต่เมื่อต้องแปรไอเดียสนุกๆ ให้กลายเป็นแคมเปญที่เข้าถึงคนหมู่มาก เขาจึงเลือกโทรหาผู้ที่น่าจะเชี่ยวชาญกว่าอย่าง ยู เจ้าของครีเอทีฟเอเจนซี Katanyu86 ผู้เคยจัดแสตนด์อัพคอเมดี้มาแล้วหลายหน
“ผมกับว่านสนิทกันและร่วมงานกันมาได้สัก 4 ปีแล้ว เร็วๆ นี้ว่านโทรมาหาและเล่าไอเดียการสร้าง awareness เรื่องการล้างมือ 20 วินาทีด้วยการทำเพลงแบบง่ายๆ เขาต้องการคนช่วยทำให้มันออกมาเป็นแคมเปญ มีวิชวล ที่เล่าเรื่อง ฟังปุ๊บเราว่าไอเดียนี้มันคมดีก็เลยบอกว่าเอาเลย เราก็ซัดเลย” ยูรับช่วงเล่าต่อ
“ทุกอย่างเกิดขึ้นเร็วมาก วันนั้นเราก็ทำสไลด์ให้ว่านไปกระจายต่อให้ศิลปินและทีมทุกคน แล้วเราก็ตั้งน้องในทีมเอเจนซี Katanyu86 คอยประสานงานให้ว่าน ทำคีย์วิชวล คุยกับศิลปิน ทำแพลตฟอร์มเผยแพร่ขึ้นมา ทั้งหมดนี้เราแค่รู้สึกว่าถ้าเรามีส่วนช่วยได้ในสถานการณ์แบบนี้ก็คงดี”
นับ 1 ถึง 32
จากไอเดียในหัว ว่านเริ่มลงมือชวนศิลปินที่รู้จักมาร่วมงานกัน โดยไม่ได้คิดว่าศิลปินที่เข้าร่วมจะเพิ่มเป็น 32 อย่างรวดเร็วด้วยความช่วยเหลือที่ไม่ได้คาดไว้
“เราไม่มีเกณฑ์ในการชวนศิลปินนะ เริ่มจากชวนเพื่อนๆ กันก่อน แต่พอเขาเห็นว่าโปรเจกต์มันน่าทำเขาก็เลยชวนๆ กันต่อไปเรื่อยๆ จนตอนนี้ศิลปิน 1 ใน 3 ที่มาร่วมเป็นคนที่ผมไม่รู้จักเป็นการส่วนตัวมาก่อน บางคนผมยังไม่เคยคุยด้วยตัวเองด้วยซ้ำ เลยรู้สึกตื่นเต้นในฐานะแฟนเพลงว่าเขาจะแต่งเพลงกันมายังไง” ว่านเล่าจนเราอดลุ้นตามไปด้วยไม่ได้
“มุมหนึ่งโปรเจกต์นี้มันก็ดูติ๊งต๊องเหมือนกัน ตอนแรกผมเลยมีความรู้สึกกลัวว่ามันจะเวิร์กหรือเปล่า จะมีคนเห็นด้วยกับผมไหม แต่ผมก็กลั้นใจลองถามเพื่อนศิลปินดู ต้องขอบคุณวงแรกที่ผมชวนด้วยคือ DCNXTR ของคุณชาลี (ชาลี นิภานันท์) เพราะถ้าเกิดว่าชาลีมันตอบว่าไม่เอา ผมคงไม่ทำแล้ว
“พอไปชวน คำถามแรกที่ทุกคนถามคือต้องแต่งเพลงเกี่ยวกับการล้างมือหรือเปล่า ผมบอกไม่ใช่โว้ย ไอ้บ้า” โปรดิวเซอร์ของโปรเจกต์หัวเราะเสียงดัง
“จริงๆ มันคงสนุกดีถ้าทุกคนแต่งเพลงเกี่ยวกับการล้างมือแต่บางคนคงคิดว่ามันยาก ผมเลยให้โจทย์เป็นเวลาอย่างเดียว คือขอให้ทำเพลงยาว 20-30 วิฯ ส่วนเนื้อหาจะเป็นอะไรก็ได้ อยากทำเพลงบรรเลงก็ได้ แต่ผมเชื่อว่าต้องมีบางวงที่แต่งเพลงล้างมือมา อย่างวง temp. ก็ขู่ผมว่ารอฟังได้เลย”
“เราไม่ได้จะมาทำเพลงเพื่อสอนล้างมือนะแต่เราทำเพลงเพื่อให้ช่วงเวลาของการล้างมือมีประสิทธิภาพ ไม่น่าเบื่อ สนุกขึ้นและรื่นรมย์ขึ้น” ยูสำทับ
มือถูสบู่ หูฟังเพลง
จากเพลงที่ศิลปินแยกย้ายไปทำมา ว่านและยูจับ 12 เพลงแรกรวบเป็นเพลย์ลิสต์ EP 1 และจะปล่อยเพลย์ลิสต์อื่นๆ ตามมาในไม่ช้า ในช่องทางหลักคือ เพจ 20 Sec Safe Song, แชนแนลยูทูบ และ JOOX ทั้งหมดเพื่อให้คนกดฟังได้ง่ายๆ ตอนล้างมือ
“เราอยากให้เพลงใช้งานได้ง่ายที่สุดดังนั้นมันก็ต้องอยู่ในช่องทางดิจิทัลที่ทุกคนเข้าถึงได้นี่แหละ จะล้างมือตอนไหนก็กดใช้งานได้เลย นอกจากนั้นเราก็ปล่อยเพลงทีเดียวหลายๆ เพลงเพราะเรายึดคอนเซปต์ว่าคุณสามารถล้างมือกับเพลงที่คุณชอบได้ เลือกจากลิสต์ได้เลย หรือจะล้างมือแบบไม่ซ้ำเพลงก็ได้เพราะเรามีเพลงในปริมาณที่เยอะพอ” ว่านอธิบายก่อนยูจะเสริมถึงฟังก์ชั่นการใช้งาน
“เราคิดว่าการใช้งานมีสองทาง อย่างแรกคือใส่เพลงไว้ในโทรศัพท์ ใส่หูฟัง เปิดหนึ่งแทร็ก ล้างมือให้จบ หรือเปิดไว้ในห้องน้ำตามองค์กรให้เพลงเล่นวนไป คนมาล้างมือก็ล้างจนเพลงจบ หรือถ้าไม่แน่ใจว่าครบ 20 วิฯ หรือเปล่าจะรอฟังอีกเพลงก็ได้ ใช้เวลาไม่เกินหนึ่งนาทีแน่นอน
“ฟังก์ชั่นของมันมีทั้งในแง่การใช้งานจริงและทำให้คนตระหนักเรื่องการล้างมือให้มีประสิทธิภาพด้วย ในสถานการณ์แบบนี้ การล้างมือคือเรื่องซีเรียส จริงจังมาก การที่เราพูดเรื่องการล้างมือ 20 วินาทีซ้ำๆ มันทำให้คนเปลี่ยนพฤติกรรม สำหรับเรามันไม่ใช่เรื่องที่แบบ ‘โห เจ๋ง’ อะไรนะ แต่เราต้องการทำให้มันเป็นเรื่อง new normal เป็นเรื่องธรรมดาเรื่องใหม่ที่ทุกคนทำแค่นั้นเอง”
“นอกจากศิลปินแล้ว มันคงสนุกดีถ้ามีศิลปินด้านอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็น visual artist คนทำภาพประกอบ หรือว่าคนทำมิวสิกวิดีโอที่จะมาร่วมโปรเจกต์นี้ด้วยกัน ถ้ามีภาพสวยๆ มีมิวสิกวิดีโอดีๆ โปรเจกต์นี้ก็น่าจะไปได้ไกลขึ้น คนจะได้รับความรู้จากโปรเจกต์นี้มากขึ้น” ว่านสรุปและแอบบอกว่าใครสนใจร่วมโปรเจกต์นี้ก็สามารถบอกทีมงาน Katanyu86 ได้เลย
save ทั้งมือและใจ
“ผมว่าในช่วงเวลาวิกฤตเราจะตั้งคำถามคล้ายกันว่าเราพอจะทำอะไรได้บ้าง เช่น ตอนน้ำท่วมที่เราไปตักทรายใส่กระสอบ ถึงตอนนี้เราจะทำได้จำกัดกว่านั้นแต่โปรเจกต์นี้คือสิ่งที่ผมคิดว่าเราทำได้ ศิลปินทุกคนที่ไปชวนก็รู้สึกเหมือนกันว่ามันน่าทำ ทั้งๆ ที่เราไม่มีบัดเจ็ตเลยและไม่มีศิลปินคนไหนถามถึงด้วย ทุกคนเต็มใจมาทำ ผมประทับใจมาก” ว่านเล่าอย่างตั้งใจ
“โปรเจกต์นี้น่าจะช่วยทั้งฝั่งคนรับสารและฝั่งคนทำคือศิลปิน อย่างที่รู้กันว่าในช่วงนี้ไม่มีศิลปินคนไหนมีงานแสดงเหลือเลย คนที่ทำเพลง เล่นดนตรีมาตลอดแล้วอยู่ดีๆ ไม่ได้เล่น ไม่ได้ใช้สมองอย่างที่เคยใช้มันก็หดหู่ ต่อให้มีเงินเหลือแต่ในด้านความรู้สึกก็จัดการยากอยู่ดี โปรเจกต์นี้อาจจะช่วยนักดนตรีในแง่เศรษฐกิจไม่ได้แต่น่าจะพอช่วยเรื่องจิตใจได้บ้าง
“ในช่วงเวลาต่อจากนี้ผมก็หวังอยากให้มีโครงการเกี่ยวกับดนตรีอื่นๆ อีก เพราะผมว่าอย่างน้อยไอเดียต่างๆ จะช่วยให้เขารู้สึกเห็นแสงปลายทางที่อุโมงค์ได้บ้าง”
ไม่ใช่แค่นักดนตรี แต่ในฝั่งเอเจนซีของยูเองก็ได้มาสนุกกับการบริหารไอเดียไม่ให้สมองเหี่ยวเฉาเหมือนกัน
“ในฝั่งของเราเราไม่มีอะไรจะเสียอยู่แล้วเพราะน้องๆ ในออฟฟิศบางคนช่วงนี้ก็ต้องเวิร์กฟรอมโฮมหรือบางคนที่เคยต้องทำงานเยอะๆ ก็อาจมีงานเบาลงทำให้อารมณ์มันมอด ห่อเหี่ยว แต่การได้ลุกขึ้นมาทำอะไรดีๆ ให้คนอื่นมันเพิ่มเชื้อไฟ เพิ่มพลังงานดีๆ ให้กับคนทำงานในออฟฟิศของเราด้วย ดังนั้นมันจึงช่วยเพิ่มพลังใจให้ทั้งคนทำและคนที่รับ
“ตัวเราไม่มีเป้าหมายใดๆ เลยนอกจากทำเพลงให้ทุกคนล้างมือครบ 20 วินาทีและทำให้ทุกคนล้างมือกันสนุกขึ้น บริษัทเรามี tagline ว่า make the moment ดังนั้น อย่างน้อยมีโมเมนต์สั้นๆ ให้คนได้ล้างมือฟังเพลงก็โอเคแล้ว”
