หลายคนน่าจะเป็นแฟนคลับเครื่องเขียนของญี่ปุ่น ด้วยความน่ารัก กระจุกกระจิก ความช่างคิดในการสร้างสรรค์แต่ละอย่างที่เราไม่เคยรู้มาก่อนว่าต้องการใช้ แต่พอเห็นแล้ว เออ ดีอะ ช่างเข้าใจผู้บริโภค เช่น ปากกาลบได้เอย ไฮไลต์สีพาสเทลอ่อนหวานเอย และโพสต์-อิทบางใสลวดลายสวยที่เขียนทับได้ไม่เปื้อนไม่ลอก
สมุดจดตารางชีวิตประจำปีของที่นี่ก็แจ่มมาก มีหลายไซส์หลายดีไซน์ เป็นหนึ่งในความสนุกทุกสิ้นปีที่เราได้เลือกไดอารี่คู่ใจในปีใหม่ สมุดบันทึกเฉพาะทางอื่นๆ ก็มากมี เช่น สมุดบันทึกกาแฟที่กินในแต่ละวัน สมุดรีวิวหนังที่ดู นอกจากนี้พวกสมุดกรุบกริบ แปะรูป เขียนข้อความเพื่อมอบเป็นของขวัญให้เพื่อนหรือคนสำคัญก็มีไม่น้อย เรียกได้ว่าถ้าหลวมตัวเข้าจักรวาลเครื่องเขียนของญี่ปุ่นแล้ว อย่าหวังจะได้บินกลับดาวง่ายๆ
แม้จะได้เจอของเก๋มามากมาย แต่แล้ววันหนึ่งเราก็ได้เจอกับสมุดที่ชวนให้คิดว่า จริงเหรอ ทำสมุดแบบนี้ออกมาขายได้จริงๆ เหรอ
นั่นคือสมุดปกสีแดงที่มีช่องรูปหัวใจไว้ให้สอดรูปซึ่งเขียนว่า Present Book คู่มือทำความรู้จักคนที่ฉันรัก
นี่มันอะไรกัน แม้จะพอรู้อยู่แล้วว่าญี่ปุ่นชอบเขียน ชอบงาน DIY ประดิดประดอย แต่นี่มัน next level จนต้องติดต่อไปยังผู้ผลิต IROHA PUBLISHING บริษัทยักษ์ใหญ่ผู้สร้างสรรค์ทั้งหนังสือ สินค้าเครื่องเขียนกุ๊กกิ๊กและสมุดรูปแบบต่างๆ มากมาย เพื่อทำความเข้าใจวัฒนธรรมการเขียนอันลึกซึ้งนี้!
เขียนเพื่อใครสักคน
Yukinobu Nomura เจ้าของกิจการเป็นทั้งกวีและช่างภาพ ก่อนจะมาเป็นเจ้าของบริษัทใหญ่โต ในวัยหนุ่มเขาเคยขายโปสการ์ดแฮนด์เมดมาก่อน เลยเข้าใจเสน่ห์ของการสร้างสรรค์ผลงานต่างๆ ด้วยมือที่ทำให้ผู้อื่นรู้สึกดีใจ เลยเป็นแรงบันดาลใจให้สร้างสรรค์สินค้าต่างๆ ในปัจจุบัน
Present Book คือซีรีส์สินค้าที่ใช้เขียนสำหรับมอบเป็นของขวัญให้คนสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว เพื่อนหรือแฟน เพื่อส่ง ‘ความรู้สึกชอบมากๆ’ ให้กับคนสำคัญผ่านตัวหนังสือและรูปถ่าย สมุดในซีรีส์นี้มีหลายหมวดให้เลือก เช่น สมุดเล่มเล็กให้เขียนสั้นๆ เกี่ยวกับ 100 เรื่องที่เราชอบเกี่ยวกับคนคนนั้นและ 10 ความทรงจำที่ประทับใจ คู่มือทำความรู้จักคนที่ฉันรักก็เป็นหนึ่งในสินค้าหมวดนี้
สิ่งที่ทำให้ว้าวจนต้องติดต่อขอคุยคือ เมื่อลองเปิดดู มันจริงจังมาก มีช่องให้เขียนชื่อ วันเกิด น้ำหนัก ส่วนสูง ฯลฯ พร้อมชาร์ตพลังจุดแข็งจุดอ่อนนิสัยต่างๆ (หากคิดภาพไม่ออก ขอให้คิดถึงเวลาเล่นเกมส์หรืออ่านการ์ตูนแล้วมีแนะนำตัวละคร แนะนำสกิลต่างๆ เช่น วิ่งเร็ว ยิ่งแม่น ถึก ผ่านภาพแผนภูมิ) ลงละเอียดถึงขั้นให้เขียนอธิบายลักษณะต่างๆ ของร่างกาย เช่น ไหล่กว้าง ข้อมือเล็ก มีกล้ามอ่อนๆ คำพูดติดปาก สไตล์การแต่งตัว นอกจากนี้ยังมีงานอดิเรก สิ่งที่ชอบ และมีพื้นที่ให้คนเขียนสรุปด้วยว่าชอบเขาที่ตรงไหน
เราต้องชอบเขามากแค่ไหนกันนะ ถึงเขียนอะไรแบบนี้ออกมาได้เป็นเล่มๆ และที่แน่ๆ เราคงต้องชอบการเขียนไม่น้อยไปกว่ากัน
คนของ IROHA PUBLISHING แง้มให้เราฟังที่มาของการเขียนความรู้สึกลงบนสมุดว่า “เพราะคนญี่ปุ่นเป็นคนขี้อาย”
บางทีอยากบอกความรู้สึกกับคนในครอบครัวหรือเพื่อนสนิทแต่ไม่กล้าพูดออกมา และความขี้อายนี้เองทำให้การเขียนสื่อความในใจฝังตัวอยู่ในวัฒนธรรมญี่ปุ่นมายาวนาน เช่น คนญี่ปุ่นชอบเขียนข้อความลงกระดาษ พับเป็นรูปทรงน่ารักๆ แล้วมอบให้เพื่อน หรือแลกสมุดสลับกันเขียนไดอารี่เวลาต้องแยกย้าย เช่น เพื่อนย้ายโรงเรียน ย้ายที่ทำงาน มักจะเขียนข้อความลงกระดาษแข็งมอบให้กันก่อนลา ซึ่งการพับกระดาษน่ารักๆ ส่งให้เพื่อนเป็นสิ่งที่ทีมออกแบบของ IROHA PUBLISHING เคยสัมผัสมาโดยตรงตอนเด็กเลยนำมาพัฒนาต่อเป็นสินค้าที่ยังคงความรู้สึกกระจุกกระจิกกระชุ่มกระชวยหัวใจเมื่อได้ใช้หรือมอบให้คนอื่น แม้จะเป็นผู้ใหญ่แล้วก็ตาม
สแครปบุ๊กหรือสมุดบันทึกต่างๆ ก็เข้าใจได้นะ แต่ถึงขั้นแปะรูป วาดชาร์ตพลัง บันทึกคำที่พูดบ่อยๆ ฯลฯ ทำคู่มือคนรักนี่ ถึงกับต้องถามเขาไปตรงๆ ว่ามันมีคนทำเหรอ
“สมัยก่อนตอนฉันอยู่ชั้นประถม เด็กๆ มักจะวาดและเขียนอะไรทำนองนี้ให้กันอยู่แล้วนะคะ เพื่อนในห้องบางคนอยากสะสมโปรไฟล์เพื่อนๆ ก็จะแจกกระดาษให้เพื่อนคนละแผ่นแล้วเพื่อนๆ จะกรอกข้อมูลกลับมาให้ สมุดนี้เลยพัฒนาคอนเซปต์มาจากตรงนั้น แต่ปรับเป็นเล่มเดียวลงรายละเอียดเฉพาะบุคคล คล้ายๆ กับเป็นคู่มือทำความรู้จักมนุษย์คนนั้นๆ ไปเลย
“เรื่องนี้ไม่แปลกเลยค่ะสำหรับที่ญี่ปุ่น”
เขียนเพื่อตัวเอง
จริงๆ แล้วนอกจากสมุดคู่มือเจาะลึกแฟนฉัน ยังมีสมุดอีกอย่างของแบรนด์นี้ที่เราชอบมาก นั่นคือ Sunny Log Note (หลายคนอาจจะคุ้นๆ เพราะมีขายที่ลอฟต์ในไทยด้วย) สมุดซีรีส์ Sunny มีทั้งสมุดโน้ตธรรมดา สมุดจดตารางงาน และสมุดบันทึกเรื่องราวกึ่งๆ ไดอารี่ที่เขาเรียกว่า Log Note
วัฒนธรรมการเขียนอีกอย่างของญี่ปุ่นที่น่าสนใจคือการจดบันทึกลงสมุดตารางงาน/ไดอารี่ แต่ละแบรนด์แข่งการใช้ความคิดสร้างสรรค์ทำให้สมุดน่าจดน่าเขียน นอกจากดีไซน์ดี ยังใช้งานได้จริง เช่น สิ่งที่เราชอบเกี่ยวกับ Sunny Log Note คือการแบ่งช่องให้จด 3 ขนาด ได้แก่ Collecting ช่องเล็กๆ จดความรู้สึก เรื่องราวสั้นๆ หรืออะไรที่สะกิดใจเล็กๆ น้อยๆ, Writing Out ช่องใหญ่ขึ้นมาหน่อย สำหรับวันที่มีเรื่องราวอยากถ่ายทอดออกมาและ Reviewing การย้อนกลับมามองตัวเองในอาทิตย์/เดือนที่ผ่านมา รูปแบบการเขียน 3 ฟอร์แมตนี้เข้ากับการใช้งานของเรามาก เพราะบางวันก็แค่อยากเขียนว่าวันนี้รู้สึกดี แต่บางวันก็อยากเม้าท์กับตัวเองยาวหน่อย ช่วยแก้ปัญหาที่น้อยไปหรือที่ไม่พอ และการได้มองย้อนกลับไปดูสิ่งที่ผ่านมาก็ช่วยเตือนสติให้ใส่ใจสิ่งที่ละเลยไปได้หลายครั้ง
เราอยากรู้ว่า IROHA PUBLISHING รู้ได้ยังไงว่าคนอยากได้พื้นที่แบบไหนในการจดบันทึก
“เราแบ่งแบบนี้เพราะว่านี่เป็นสิ่งที่คนเขียนและเห็นคุณค่าของไดอารี่ทำเป็นประจำอยู่แล้ว เราแค่ทำเป็นฟอร์แมตให้ชัดเจน จะได้เขียนง่ายขึ้นสำหรับคนที่อาจจะเพิ่งเริ่มเขียนหรือคิดไม่ออกว่าจะทำยังไงดี”
ภารกิจของบริษัทหรือเป้าหมายในการสร้างสรรค์เครื่องเขียนสิ่งคิ้วต์ต่างๆ ของ IROHA PUBLISHING คือ การสร้างสังคมที่เต็มไปด้วยความรัก ความฝัน และรอยยิ้ม แต่โลกจะสงบสุขได้อย่างไร ถ้าเราไม่เริ่มจากการรักตัวเองก่อน IROHA PUBLISHING เชื่อว่าการเขียนทำให้เรารู้สึกรักตัวเองมากขึ้นได้ และ Sunny คือสมุดที่จะมาทำให้ชีวิตเราแจ่มใสตลอดปี
“Sunny พัฒนามาจากสมุดจดตารางชีวิต เป็นสมุดที่จะอยู่คู่เราไปตลอด 1 ปี รับรู้เรื่องราวในทุกวัน ทุกสัปดาห์ ทุกเดือน ทั้งเรื่องดี เรื่องเศร้า เป้าหมาย ความฝัน และความกังวล การบันทึกเรื่องราวเหล่านี้ทำให้เราได้ใช้เวลาเพื่อตัวเองและเข้าใจตัวเองมากยิ่งขึ้น การที่เราสามารถเป็นตัวเองได้อย่างเต็มที่และจริงใจกับความรู้สึกของตัวเองคือเสน่ห์ของการจดบันทึกค่ะ Sunny เลยถูกสร้างขึ้นมาเพื่อสร้างความสุขแบบนั้นให้ผู้ใช้
คีย์เวิร์ดสำคัญของ Sunny Log Note คือ Clear, Positive, Feel Right เพราะอยากให้ใช้ง่าย ดีไซน์สวยสะอาดตา เมื่อได้ใช้ได้เขียนแล้วผู้ใช้รู้สึกชอบตัวเองมากยิ่งขึ้น พวกเราเลยพยายามหาไอเดียทำให้สมุดน่าเขียนยิ่งขึ้น สร้างความรู้สึกในแง่บวก เพราะการจดบันทึกช่วยทำให้เรารู้จักและเข้าใจตัวเองมากขึ้น ได้เรียบเรียงความคิดและความรู้สึกซึ่งทำให้ชีวิตง่ายขึ้น”
ที่น่าสนใจคือในยุคที่ใครๆ ก็จดบันทึกลงสมาร์ทโฟนหรือแท็บเล็ต น้องสมุดกรุบกริบยังคงมีที่ยืนเหนียวแน่นในใจคนญี่ปุ่น
“ที่ญี่ปุ่นมีสำนวนที่ว่า ตัวอักษรคือกระจกสะท้อนหัวใจ เพราะเชื่อกันว่าความสะอาดและความเรียบร้อยในการเขียนตัวอักษรเป็นสิ่งที่สะท้อนความรู้สึกข้างใน การเขียนเลยให้ความรู้สึกที่แตกต่างจากการพิมพ์ นอกจากนี้ตอนเด็กๆ ก็มีวิชา Calligraphy ที่ต้องคัดลายมือให้เขียนตัวหนังสือสวยๆ คนญี่ปุ่นเลยติดนิสัยการฝึกเขียนในสมุดมาตั้งแต่เด็กๆ บางคนก็ยังชอบคัดลายมือมาจนถึงตอนโต น่าจะมีส่วนทำให้วัฒนธรรมการเขียนบนกระดาษยังแข็งแรงอยู่”
ไม่ว่าจะเป็นการเขียนให้คนที่ชอบหรือเขียนเพื่อให้รู้สึกชอบตัวเองก็เป็นเรื่องที่ดีต่อใจที่น่าลองดูนะ
