ไม่ว่าคุณจะเป็นคนรักกาแฟไหม วันนี้เราอยากเล่าเรื่องราวของอดีตแชมป์โลกบาริสต้าปี 2014 ให้ฟัง เขาคือ Hidenori Izaki ผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของแชมป์บาริสต้าอีกหลายคน
ในการเปิดตัวเครื่องบดตัวใหม่ล่าสุดของแบรนด์ Victoria Arduino ที่กรุงมิลาน อิตาลี แบรนด์ Nuova Simonelli ร่วมกับบริษัท K2 และสมาคมบาริสต้าแห่งประเทศไทย ได้ร่วมกันเชิญฮิเดะโนริมาแบ่งปันกุญแจความสำเร็จในฐานะแชมป์โลกชาวเอเชียคนแรก
จุดเริ่มต้นของเขาไม่ธรรมดา เขาต้องประสบความท้าทายในชีวิตตั้งแต่เด็ก และในวันที่เขาฝ่าฟันขึ้นไปอยู่จุดสูงสุดได้ แทนที่จะวางตัวเป็นผู้เชี่ยวชาญ ปรัชญาการทำงานของเขากลับกลายเป็นสิ่งเรียบง่ายที่สุดที่มนุษย์พึงมีต่อกัน
ต่อจากบรรทัดนี้ไป นี่คือความลับชั้นยอดที่ซ่อนอยู่ในถ้วยกาแฟของเขา
จุดเปลี่ยนของเด็กชายฮิเดะ
ก้าวแรกของคนที่ประสบความสำเร็จในวันนี้เริ่มต้นด้วยเรื่องหักมุม
ย้อนกลับไปเมื่ออายุได้ 16 ปี วัยหัวเลี้ยวหัวต่อของชีวิต แทนที่จะได้สนุกสนานเฮฮากับชีวิตวัยรุ่น ฮิเดะในวัยหนุ่มกลับตัดสินใจลาออกจากโรงเรียน “ผมลาออกจากโรงเรียนมัธยมเพราะผมมีความมั่นใจว่าผมสามารถทำได้ทุกอย่างที่ต้องการและไม่จำเป็นต้องเรียนหนังสือ” เขาตั้งต้นเช่นนั้น
ทว่าเมื่อเวลาผ่านไป เขากลับกลายเป็นเด็กหนุ่มที่สิ้นหวัง จนกระทั่งพ่อเสนองานให้เขาเป็นบาริสต้าในบริษัทกาแฟที่ครอบครัวเป็นเจ้าของ
“ตอนแรกผมค่อนข้างสับสนกับความคิดตัวเองว่าจะทำหรือไม่ทำ แต่ในที่สุดก็คิดว่าไม่มีทางเลือกอื่น เนื่องจากผมทิ้งการศึกษาของตัวเอง ผมไม่อยากพลาดโอกาสในการจะเป็นบาริสต้าเพราะมันอาจทำให้ผมต้องเป็นคนสิ้นหวังไปตลอด แต่เหตุผลที่เริ่มทำงานนี้ไม่ใช่แค่เพราะมันเป็นตัวเลือกสุดท้ายของผม งานบาริสต้าทำให้ผมได้เพื่อนใหม่ แล้วมันก็เป็นงานที่ทำให้หลายคนมีความสุข”
หนึ่งปีหลังเริ่มทำงานในฐานะบาริสต้า เขาตัดสินใจลงแข่งขันบาริสต้าที่ประเทศญี่ปุ่น ภาวะในการแข่งขันทำให้เขามีแพสชั่นกับการทำงานมากขึ้น และเมื่อลงแข่งไปเรื่อยๆ เขาก็เริ่มฉุกคิดว่าภาษาและเรื่องการสื่อสารสำคัญแค่ไหน ทำให้ตัดสินใจกลับไปศึกษาต่อในที่สุด
“ผมกลับไปตั้งใจเรียนใหม่ในโรงเรียนมัธยมเพราะคิดว่าการศึกษาเป็นกุญแจสู่ความสำเร็จ และผมก็มีหลายอย่างที่อยากเรียนรู้”
การเรียนของเขาไม่ได้จบแค่นั้น ฮิเดะไปศึกษาต่อที่มหาวิทยาลัยในโตเกียวและยังเดินทางไปอังกฤษ ต้องพบความท้าทายในการปรับตัวโดยเฉพาะเมื่อเขาสื่อสารภาษาอังกฤษไม่ได้ ช่วงเวลานั้นเขาตกหลุมรักผู้หญิงคนหนึ่ง การได้ตามไปเข้ากลุ่มเพื่อนและปาร์ตี้ทุกคืนคือเคล็ดลับที่ทำให้เขาเริ่มพูดภาษาอังกฤษได้ดีขึ้น และเมื่อเขาได้ทักษะการสื่อสารที่ต้องการแล้ว เขาก็ตัดสินใจลาออกทันที
เพราะเขารู้ดีว่าเส้นทางที่แท้จริงของเขาคือเส้นทางไหน
บาริสต้าระดับโลก
หลังจากวันนั้น ฮิเดะตัดสินใจลงแข่งขันบนเวทีระดับโลกอีกครั้งที่ World Barista Championship (WBC) ผ่านไปสองปีเขาก็ได้รับรางวัลและมีดีกรีเป็นแชมป์โลกแห่งปี 2014 ทั้งยังเป็นคนเอเชียคนแรกที่ได้รับรางวัลนี้ด้วย ความสามารถของเขาเริ่มเปล่งประกาย ฮิเดะมีโอกาสทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาและเป็นโค้ชให้ Sasa Sestic จนได้เป็นแชมป์ในปีถัดมา
นอกเหนือจากเป็นหนึ่งใน Asian World Barista Champion แล้ว ฮิเดะยังนำความเชี่ยวชาญที่มีมาต่อยอด ก่อตั้งบริษัทที่ปรึกษาด้านกาแฟชื่อ Samurai Coffee Experience ซึ่งเขาเดินทางไปทั่วโลกมากกว่า 200 วันเพื่อให้คำปรึกษาด้านการศึกษาเกี่ยวกับกาแฟ การฝึกอบรมเรื่องการคั่วและการพัฒนาผลิตภัณฑ์ นอกจากนี้เขายังทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาด้านเทคนิคให้กับ บริษัท Nuova Simonelli ที่ผลิตอุปกรณ์สำหรับชงกาแฟอีกด้วย
ฮิเดะไม่ได้จำกัดตัวเองอยู่เพียงในแวดวงเดิมๆ อีกผลงานเด่นของเขาคือการร่วมงานกับบริษัทใหญ่อย่างแมคโดนัลด์ ประเทศญี่ปุ่น เขาเข้าไปพัฒนาและปรับปรุงเมนูกาแฟนมและกาแฟเย็นให้ทางแมคโดนัลด์ โดยนำทักษะความชำนาญ ความละเอียด ไปถ่ายทอดให้อย่างเต็มที่ เริ่มตั้งแต่วิธีเลือกสารกาแฟ วิธีคั่วกาแฟ วิธีชง การใช้งานเครื่องชงกาแฟที่ควรจะเป็น แม้จะเป็นร้านฟาสต์ฟู้ดเชนสโตร์ก็ไม่ได้แปลว่าคุณภาพของอาหารที่ต้องการความละเมียดละไมอย่างกาแฟจะต้องด้อยลงไป
“ผมเริ่มตั้งแต่การสร้างทีมของบริษัทแมคโดนัลด์ ทำให้เขามองเห็นภาพเดียวกับเรา และมุ่งไปสู่จุดหมายเดียวกัน กุญแจสำคัญกับการทำงานในองค์กรใหญ่คือเราต้องเปลี่ยนมุมมองให้พวกเขาเห็นว่าคนในองค์กรนั้นสำคัญมากๆ คุณต้องเชื่อใจและสนับสนุนพวกเขา มันคือการสร้างทีมเวิร์ก”
ความสัมพันธ์ในถ้วยกาแฟ
แม้จะอยู่ในจุดสูงสุดมาแล้ว แต่ฮิเดะให้คุณค่ารายละเอียดเล็กๆ อย่างงานบริการมาก และนี่คือจุดเด่นของเขามาตั้งแต่ครั้งชนะการแข่งขันปี 2014
“การบริการเป็นพื้นฐานสำหรับผม มันเป็นสิ่งที่ทำให้ลูกค้ามีความสุขได้จริงๆ สมมติว่าคุณไปร้านกาแฟที่มีคุณภาพดี แต่ให้บริการไม่ดี เทียบกับร้านที่กาแฟอยู่ในระดับโอเค แต่บริการของพวกเขาดีเยี่ยม คุณอยากไปคาเฟ่ไหนล่ะ” เขายื่นคำถาม
“การบริการมันเกี่ยวกับการทำให้ลูกค้ารู้สึกสบาย ทำให้ลูกค้ามีข้อมูลมากขึ้น ตอนนี้อุตสาหกรรมกาแฟชนิดพิเศษ (specialty coffee) กำลังเติบโต ถือเป็นเรื่องดีที่ผู้คนจำนวนมากกำลังมุ่งเน้นในด้านคุณภาพ ความรู้ ประสบการณ์ แต่ลองนึกอีกแบบนึงดู เวลาไปร้านอาหาร คุณลองมองไปที่พนักงานเสิร์ฟว่าเขาให้บริการอย่างไร มองคุณอย่างไร ในฐานะผู้ให้บริการ เรายังจำเป็นต้องทราบว่าลูกค้าต้องการอะไรในร้านของเรา เราสามารถถามหรือเสนอทางเลือกแก่เขาได้ เราช่วยอะไรเขาได้ไหม การบริการมันเป็นแบบนั้น”
“ผมขอยกตัวอย่าง เมื่อคุณไปร้านเบียร์ที่มีเบียร์หลายตัวและนั่นทำให้ลูกค้างงกับการตัดสินใจ ถ้าเป็นผม ผมคงใช้คำที่ลูกค้าเข้าใจง่ายที่สุดเพื่อให้เขาสบายใจที่จะสั่ง คุณรู้ไหมว่าตอนนี้มันเหมือนคาเฟ่กำลังใช้คำพูดที่ยากลำบากมากสำหรับลูกค้า เพราะโดยปกติลูกค้าไม่เข้าใจที่มาของรสชาติกาแฟ”
เหนือสิ่งอื่นใด บาริสต้าต้องแปลคำยากๆ พวกนั้นให้เป็นคำที่ลูกค้าคุ้นเคยจริงๆ ฮิเดะกล่าวหนักแน่น
“สำหรับผม ระหว่างการสนทนาผมจะพยายามถามลูกค้าว่าคุณต้องการกาแฟแบบไหน ลูกค้าบางคนตอบว่า ‘ฉันชอบกาแฟที่หนักมาก’ ผมก็จะใช้คำที่เขาคุ้นเคย มันอาจจะมีลูกค้าที่บอกว่าพวกเขาชอบกาแฟจากผลไม้ บางทีนั่นอาจเป็นลูกค้าที่เข้าใจบางอย่างเกี่ยวกับกาแฟพิเศษมาบ้างแล้ว แต่ลูกค้าส่วนใหญ่ไม่เข้าใจหรอกว่า specialty coffee คืออะไร และพวกเขาก็กลัวที่จะแสดงความไม่รู้ ดังนั้น คำถามคือคุณจะทำให้พวกเขารู้สึกไม่สบายใจเพราะผิดพลาดในการสั่งเหรอ”
ฮิเดะหลีกเลี่ยงที่จะใช้คำศัพย์ยากๆ แบบมืออาชีพ เพราะมีนโยบายในการบริการเพื่อทำให้ลูกค้ามีความสุข ยิ้ม และสบายใจ เขาถือว่าการบริการเป็นเหมือนการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างบาริสต้ากับลูกค้า และนั่นไม่ต่างจากการสร้างความสัมพันธ์ของมนุษย์
“สำหรับร้านกาแฟ การบริการเป็นเรื่องเกี่ยวกับการทำให้กาแฟหนึ่งแก้วมีคุณค่ามากกว่าที่พวกเขาคิด เวลานี้มีร้านกาแฟพิเศษที่ทำกาแฟน่าตื่นตาตื่นใจเพราะมุ่งเน้นไปที่คุณภาพ เทคนิค ความรู้ แต่ในมุมผม คาเฟ่จำนวนมากก็กำลังเสียโอกาสเพราะสิ่งนั้น แม้คุณจะใช้กาแฟที่น่าอัศจรรย์ แต่สิ่งที่ลูกค้าได้รับมันคือการบริการ” ชายหนุ่มยืนยัน
“คาเฟ่หลายแห่งพูดถึงแต่กาแฟเท่านั้น แต่พวกเขาไม่ได้ยินการสนทนาของลูกค้าว่าลูกค้าคิดอะไร ‘ฉันใช้กาแฟนี้เพราะมันเหมาะกับการคั่วอ่อนและรสชาติเหมือนองุ่นขาว’ นั่นไม่ต่างกับการสำเร็จความใคร่ตัวเองเลย การบริการไม่เพียงแต่ทำให้ลูกค้ามีรอยยิ้มและสะดวกสบาย แต่ยังเป็นประตูสู่ความรู้เกี่ยวกับความงามของกาแฟชนิดพิเศษด้วย มันเป็นสะพานที่จะสื่อสารกับลูกค้า”
“และเมื่อลูกค้าต้องการกลับมาหาผม นั่นคือสิ่งสำคัญที่สุดแล้ว”
ภาพ k2 coffee company, Boy Eiamsaard
