สำหรับใครที่ซื้อนิตยสาร a day 232 ฉบับ ชีวิตนี้สอนให้รู้ว่า ไปแล้ว คงได้เห็นเซตพอร์เทรตของเหล่าคนรุ่นเก๋าที่สวมบทเป็นนางแบบนายแบบมืออาชีพโพสท่ากันจนลืมอายุ แต่รู้ไหมว่าการถ่ายภาพประกอบลงเล่มนี้ไม่ได้ทำโดยง่าย เพราะผู้มากประสบการณ์ของเรานั้นอยู่ทั่วฟ้าเมืองไทย ทีมช่างภาพของเราจึงต้องบุกไปหาถึงถิ่น พร้อมจัดตั้งสตูดิโอขนาดย่อมกันถึงบ้าน
นี่คือภาพที่ชนพัฒน์ เศรษฐโสรัถ, ดวงสุดา กิตติวัฒนานนท์ และสรรพัชญ์ วัฒนสิงห์ เหล่าช่างภาพประจำนิตยสาร a day ร่วมแรงร่วมใจถ่ายมา แม้จะไม่ได้รับการคัดเลือกลงเล่ม แต่เบื้องหลังภาพเหล่านั้นมีความสนุกสนานและความประทับใจที่พวกเขาอยากเล่าให้เราฟัง
1
เคยได้ยินบ่อยๆ ว่า สัตว์ เด็ก เอฟเฟกต์ สลิง เป็นของยากสำหรับกองถ่ายละคร แต่ใครจะคิดว่าการถ่าย ‘พระไพศาล วิสาโล’ ลงเล่มครั้งนี้จะเป็นเรื่องยากเช่นกัน
เหตุเกิดจากดวงสุดา กิตติวัฒนานนท์ ช่างภาพหญิงหนึ่งเดียวของ a team นั้นไม่เคยถ่ายพระมาก่อนในชีวิต เธอจึงออกอาการเครียดอยู่บ้าง แต่เหตุผลที่เครียดนั้นไม่ได้มาจากความคิดว่าจะให้พระไพศาลโพสท่ายังไง แต่ดันมาจาก “ตอนนั้นเราไม่รู้ว่าต้องใช้คำพูดกับพระยังไงดี เลยบอกได้แค่นิมนต์หลวงพี่มายืนตรงนี้หน่อย (หัวเราะ)”
แต่สุดท้ายการทำงานครั้งนี้ก็ผ่านพ้นไปด้วยดีนะ
2
“ไม่ได้ตื่นเต้นตอนทำงานมานานแล้ว” คือสิ่งที่ดวงสุดารู้สึกหลังจากถ่ายภาพ ‘น้าค่อม–อาคม ปรีดากุล’ เสร็จ
ด้วยคิวสัมภาษณ์ที่มีเวลาจำกัดและแสนบีบคั้นทำให้เวลาถ่ายรูปยิ่งน้อยลงไปอีก แต่ละชัตเตอร์ที่กดไปคือเลขวินาทีที่นับถอยหลัง การทำงานครั้งนี้เธอจึงต้องปิดงานให้ได้ภายใน 5 นาที ก่อนที่น้าค่อมจะต้องเข้าฉากถ่ายทำ บริษัทฮาไม่จำกัด (มหาชน) ต่อ
ถือเป็นการทำงานที่ดวงสุดาฮาไม่ออกและใจเต้นรัวมากที่สุดครั้งหนึ่งในชีวิต
3
หากเทียบไทม์ไลน์การทำงานแล้ว การสัมภาษณ์และการถ่ายภาพนักแสดงชื่อดังในอดีตอย่าง ‘วาสนา ชลากร’ เรียกได้ว่าเป็นคิวแรกๆ ของเล่มที่สรรพัชญ์ วัฒนสิงห์ ได้วาดฝีมือ
แต่ถึงอย่างนั้นภาพเซตนี้ก็ถือเป็นเซตที่แฟชั่นจ๋ามาก ด้วยความเจนวงการของวาสนาเธอจึงโพสท่าทางด้วยความสบาย ไร้ท่าทีของความเขินอาย แม้อายุจะเพิ่มขึ้นและห่างวงการมานาน
ภาพประทับใจของสรรพัชญ์จึงเกิดขึ้นง่ายๆ ขณะที่เขากำลังนั่งเช็กรูปภาพที่ถ่ายอีกครั้ง เมื่อหันมาอีกทีก็พบวาสนาที่กำลังโพสท่าสุดเซ็กซี่ สรรพัชญ์จึงลั่นชัตเตอร์เก็บมาด้วย ถือเป็นการทำงานที่มาพร้อมโชค เพราะก่อนถ่ายจริงช่างภาพหนุ่มอย่างเขาก็คิดถึงท่าโพสหวือหวาประมาณนี้อยู่แล้ว
“วันนั้นอาจจะโชคดีที่ไม่ต้องสั่งให้เขาโพส เพราะถ้าให้สั่งเองเราก็คงไม่กล้าเหมือนกัน” สรรพัชญ์หัวเราะด้วยความเขินอาย
4
เพราะได้ยินกิตติศัพท์เกี่ยวกับแม่ของพิธีกรเดี่ยวไมโครโฟนชื่อดังอย่างโน้ต–อุดม แต้พานิช มานาน เมื่อมีหมายมาว่าจะได้ถ่ายภาพ ‘คุณนายทองสุข’ (ชื่อที่โน้ตใช้เรียกทองสุข แต้พานิช) สรรพัชญ์จึงคิดภาพไว้ว่าอยากบันทึกช่วงเวลาขณะที่คุณนายทองสุขทำกิจกรรมโปรดในวัยเกษียณ อย่างทำกับข้าว ดีดกีตาร์ เล่นไพ่ หรือกระทั่งแทงหวย
และเหมือนฟ้าลิขิตมาแล้ว ขณะที่สรรพัชญ์กำลังลั่นชัตเตอร์เก็บภาพไปเรื่อยๆ อยู่ๆ ก็มีคนขายลอตเตอรี่ผ่านเข้าบริเวณนั้นพอดี ไม่รอช้า เขารีบตะโกนเรียกให้มาเข้าฉากทันที จึงเกิดเป็นภาพที่ตรงตามเนื้อเพลง ค่าน้ำนม ที่โน้ตเคยแต่งแซวแม่ และตรงตามภาพที่สรรพัชญ์อยากได้แบบเป๊ะๆ
5
กว่าจะได้รูปถ่ายของ ‘ตาแยะ ยอดฉัตรมิ่งบุญ’ หรือพะตีตาแยะ ปราชญ์ชุมชนชาวปกาเกอะญอบ้านสบลานและนักเคลื่อนไหวเพื่อชุมชนและสิ่งแวดล้อม สรรพัชญ์ต้องนั่งเครื่องบินไปถึงเชียงใหม่ และบุกป่าฝ่าดงขับรถขึ้นดอย ลุยถนนดินแดงไปหาเลยทีเดียว
แม้กายจะเหนื่อย แต่สรรพัชญ์สารภาพว่าชอบบรรยากาศขณะทำงานมากๆ เพราะทุกคนต้อนรับเขาอย่างดีและเป็นกันเองสุดๆ
“ทุกคนในภาพเป็นญาติพี่น้องกันหมดเลย ตอนเราถ่ายพะตีพวกเขาก็จะมามุงดูเวลาทำงาน (หัวเราะ) พอถ่ายพะตีเสร็จเราเลยเรียกทุกคนมาถ่ายภาพเป็นที่ระลึกไว้หน่อย”
6
ภาพพอร์เทรตสุดเท่ของ ‘ลุงดำ–สุชิน เอี่ยมอินทร์’ เซตนี้เกิดจากความตั้งใจของสรรพัชญ์ที่อยากให้ชายวัย 65 ปี ผู้ประกอบอาชีพขายของเก่าคนนี้ ได้โชว์ความเก๋าอย่างเต็มที่ ของใช้ประกอบฉากจึงหนีไม่พ้นรถมอเตอร์ไซค์ที่ดัดแปลงเพื่อให้สะดวกต่อการทำงาน และเครื่องดื่มที่มอบความสดชื่นหลังทำงานเสร็จ
แต่เมื่อถ่ายไปสักพัก สรรพัชญ์ก็คิดว่า ‘มันจะธรรมดาไปหรือเปล่านะ’ พอดีกับที่เหลือบไปเห็นซองบุหรี่ในกระเป๋าเสื้อของสุชินพอดี สรรพัชญ์เลยขอให้เขาเอาบุหรี่เหน็บหู พร้อมจัดปกเสื้อของสุชินตั้งขึ้น ภาพที่ออกมาจึงโก้สมใจ
7
ตอนที่เริ่มต้นแบ่งงานกันว่าช่างภาพคนไหนจะรับผิดชอบซับเจกต์ใดในเล่มบ้าง ดันตรงกับช่วงที่ชนพัฒน์ เศรษฐโสรัถ ช่างภาพหนุ่มของเราเดินทางไปอียิปต์พอดิบพอดี ในเล่มนี้เขาจึงมีโอกาสรับผิดชอบถ่ายภาพมาแค่ 2 คนเท่านั้น
แค่ 2 คนอาจฟังเป็นงานง่าย สบายๆ แต่เมื่อได้รู้ว่าเซตภาพถ่ายที่ชาวอาร์ตอยากได้ต้องมีลิมโบ้เป็นส่วนประกอบ เพื่อจะได้คุมและออกแบบเลย์เอาต์ให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน เขาก็ถึงกับกุมขมับเพราะไม่มีลิมโบ้เป็นของตัวเอง และหากจะให้เช่ามาครบทั้งไฟ ทั้งลิมโบ้ ก็คงเกินงบประมาณไปมาก แต่ทำไงได้ในเมื่อของมันต้องมี อุปกรณ์มันต้องใช้ เขาเลยกลั้นใจสั่งซื้อ
และใช่ เหมือนฟ้าฝนเป็นใจ ในขณะที่ยังไม่มีของ คิวแรกที่ต้องถ่ายก็มาถึง
โชคยังดีที่สถานที่ที่นัด ‘อารักษ์ อาภากาศ’ ไว้ยังพอมีกำแพงโล่งข้างตึกไว้แก้ขัด และดีที่ศิลปินเพื่อชีวิตคนนี้ไม่ลืมเอากีตาร์มาด้วย ภาพเลยยังออกมาเท่ๆ และเข้ากับสิ่งที่ทีมอาร์ตอยากได้
“ตอนถ่ายที่กำแพงเสร็จ เราพาแกเดินขึ้นไปบนตึกชั้น 4 กะว่าจะถ่ายลงมาให้เห็นรถติดบนถนนด้านล่างเป็นช็อตสุดท้าย แต่ก็ไม่คิดว่าจะสูงขนาดนั้น เราเดินเองยังหอบ เห็นแกค่อยๆ พยายามตามขึ้นมาก็รู้สึกผิด แต่ก็ชั้น 3 แล้วเนอะ ขึ้นมาอีกนิดครับ แฮ่ๆ” ชนพัฒน์หัวเราะแห้งและฝากขออภัยศิลปินวัย 65 ปีมา ณ ที่นี้
8
อีกคนที่ชนพัฒน์รับผิดชอบถ่ายภาพคือ ‘ป้าเจี๊ยบ ลองบอร์ด’
ภาพในหัวหลังเสิร์ชเจอว่าลองบอร์ดคือสิ่งที่คล้ายๆ กับสเกตบอร์ด เขาเลยคิดว่าน่าจะไปถ่ายสักที่ที่มีพื้นที่ให้ป้าเจี๊ยบได้ออกท่าทาง โชว์ลีลาการเล่นกีฬาผาดโผน แต่สุดท้ายฝ่ายอาร์ตก็เข้ามาเบรกและบอกว่าถ่ายด้วยฉากลิมโบ้เถอะ
เบื้องหลังการโพสท่าทางสุดเท่ครั้งนี้จึงกลายเป็นซอยหน้าบ้านป้าเจี๊ยบ ที่แม้จะมีรถเข้า-ออกไม่เยอะ แต่ก็พอที่จะทำให้ต้องยกลิมโบ้หลบทางจนเหนื่อย
