มหานครนิวยอร์ก ปลายเดือนพฤษภาคม 2559
อุณหภูมิพุ่งขึ้นเกือบแตะ 90 องศาฟาเรนไฮต์
อากาศภายนอกอบอ้าว แต่บรรยากาศภายใน Agora Gallery อบอุ่น
งานเปิดนิทรรศการศิลปะ ‘Metamorphosis: Banjerd Lekkong / a Solo Exhibition’ มีผู้มาร่วมงานและแสดงความยินดีกับศิลปินและผู้จัดงานมากมาย
ทั้งชาวต่างประเทศและชาวไทย ทั้งคนไทยในนิวยอร์ก และสื่อมวลชนหลายชีวิตที่บินข้ามฟ้ามาจากเมืองไทย
โดยได้รับการอำนวยความสะดวกจาก สิงห์ปาร์ค เชียงราย Social Enterprise ภายใต้ สิงห์ คอร์เปอเรชั่น
“สวัสดีครับ ผม
บรรเจิด เหล็กคง เป็นศิลปินชาวไทย ผมมีความยินดีและมีความภาคภูมิใจที่ได้นำศิลปะไทยประยุกต์ของเรามาจัดแสดงที่นิวยอร์ก
สหรัฐอเมริกา” ศิลปินหนุ่มชาวโคราชกล่าวเมื่อถึงเวลาเปิดงาน ด้วยความรู้สึกที่ปรากฏบนใบหน้าเช่นเดียวกับคำพูดของเขา
‘ยินดี’ และ ‘ภาคภูมิใจ’
Agora Gallery ได้รับการยกย่องว่าเป็น 1 ใน 6 แกลเลอรี่ศิลปะร่วมสมัยที่ดีที่สุดในนิวยอร์ก การได้มาจัดแสดงงานในแกลเลอรี่ซึ่งก่อตั้งมาตั้งแต่ปี
1984 เช่นที่นี่ คือความใฝ่ฝันของศิลปินจำนวนมาก
แน่นอนว่าไม่ใช่เรื่องง่าย หากผลงานของศิลปินคนนั้น
‘ไม่ถึง’ จริงๆ
และ บรรเจิด เหล็กคง
คือศิลปินชาวไทยคนแรกที่ได้มาโชว์ผลงานที่แกลเลอรี่ศิลปะระดับโลกแห่งนี้
‘Hanuman’s Standing’ ประติมากรรมเหล็กขนาดใหญ่เท่าตัวคน ยืนตระหง่านอยู่ด้านหน้า เรียกร้องความตื่นตะลึงจากผู้ชม
ถัดเข้ามาคือประติมากรรมเหล็กชิ้นน้อยใหญ่ รวมทั้งสิ้น 15
ชิ้นงาน จัดวางเรียงรายทั่วแกลเลอรี่
บรรเจิดเกิดในครอบครัวช่างซ่อมรถ
ที่อำเภอพิมาย จังหวัดนครราชสีมา ช่วยพ่อหยิบจับอะไหล่และอุปกรณ์ซ่อมรถในอู่รถมาตั้งแต่เป็นเด็กประถม
เมื่อเรียนจบ ในระยะแรกเขาจับงานด้านออกแบบสถาปัตยกรรมตามที่เรียนมา
แต่ความรักความชอบในงานศิลปะเรียกร้องผลักดันให้เขาออกมาเป็นศิลปินเต็มตัว
แรงบันดาลใจในงานศิลปะของบรรเจิด มาจากการได้เห็นประติมากรรมรามเกียรติ์ตามโบราณสถานที่บ้านเกิด
ผนวกกับการอ่านหนังสือวรรณคดี เขาเริ่มหยิบเศษเหล็กแข็งกระด้างมาตัด ดัด บิด
เชื่อม ประกอบสร้างจนมันอ่อนช้อยพลิ้วไหว กลายร่างเปลี่ยนรูปเป็นยักษ์ ลิง ฤษี
เทวดา ในจินตนาการ
ศิลปินหนุ่มตั้งชื่อให้ผลงานของเขาตามนามสกุลว่า
‘ศิลปะเหล็กคง’
“ผมตั้งใจจะทำให้เหล็กอ่อนโยนและมีชีวิตชีวา
ศิลปินคนอื่นเขียนงานด้วยพู่กัน ด้วยดินสอ ผมสะบัดเส้นสายลายศิลป์ของผมด้วยเหล็ก”
เช่นเดียวกับวิถีศิลปินจำนวนมาก
ในช่วงเริ่มต้น งานศิลปะของบรรเจิดไม่ได้รับความสนใจเท่าใดนัก บ่อยครั้งถูกปรามาสว่าไม่ต่างจากงานเหล็กดัดเชิงพาณิชย์ที่นิยมทำกัน
หลายคนแนะนำให้เขาทำงานชนิดที่ขายดี ผลิตได้จำนวนมาก แต่บรรเจิดไม่สนใจ
“งานศิลปะแต่ละชิ้นของผมจะทำชิ้นเดียว
ไม่ทำซ้ำ มีชิ้นเดียวในโลก ผมคิดว่าคุณค่าของมันอยู่ตรงนี้”
บรรเจิดพยายามติดต่อแกลเลอรี่ศิลปะหลายแห่งเพื่อขอจัดแสดงผลงาน
ซึ่งก็ถูกปฏิเสธทุกครั้ง แต่นั่นไม่ทำให้เขาท้อใจ ศิลปินหนุ่มมุ่งมั่นสร้างสรรค์ผลงานของเขาต่อไป
พิถีพิถันและเคี่ยวกรำกับมันจนกระทั่งอยู่มือ
สิบกว่าปีผ่านไปเขาผลิตผลงานได้มากกว่า 40 ชิ้น ตัวงานเริ่มวิจิตรและฉายแววสะกดสายตาผู้คน
จนได้ลงสัมภาษณ์ในหนังสือพิมพ์ ได้ลงนิตยสาร ได้ออกรายการโทรทัศน์
แต่ความฝันของศิลปินหนุ่มอยู่สูงและไกลกว่านั้น
“ในเมื่อหนทางในเมืองไทยถูกปิดกั้นหมด
ไม่มีแกลเลอรี่ไหนสนใจ ผมจะนำงานศิลปะของผมไปให้ต่างชาติดู
ผมจะไปแสดงงานในแกลเลอรี่ระดับโลก ให้คนต่างชาติยอมรับในผลงานของศิลปินไทย”
บรรเจิดใช้เวลานานปี เขียนอีเมลถึงแกลเลอรี่ในต่างประเทศ
รวมทั้งเดินหาผู้สนับสนุนในองค์กรต่างๆ ด้วยตัวเอง จนกระทั่งในที่สุดก็ได้มาพบกับ
สิงห์ปาร์ค เชียงราย ซึ่งเห็นถึงคุณค่าในผลงานของเขา
และนั่นเป็นที่มาที่ทำให้ผลงานประติมากรรมเหล็กกล้า
15
ชิ้นโดยศิลปินชาวไทย ได้ข้ามน้ำข้ามทะเลมาจัดแสดงที่แกลเลอรี่ระดับโลกในมหานครแห่งศิลปะสมัยใหม่
ระหว่างวันที่ 20 พฤษภาคม – 9 มิถุนายน 2559
“สิ่งที่ผมได้เรียนรู้คือ
เราต้องแน่วแน่ เราต้องไม่เปลี่ยน เราต้องอุตสาหะ ไม่มีความสำเร็จใดได้มาง่ายๆ” บรรเจิดให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชนที่รุมล้อม
“ผมเคยมีความคิดว่า
ถ้าผมเก่งระดับอำเภอ ผมจะไปแข่งระดับจังหวัด ถ้าผมเก่งระดับจังหวัด
ผมจะไปแข่งระดับประเทศ ถ้าผมเก่งระดับประเทศ ผมต้องไประดับโลก
ศิลปินไทยไม่ควรหยุดอยู่แค่ศิลปินแห่งชาติ และวันนี้ ฝันของผมเป็นจริงแล้ว”
ศิลปินหนุ่มกล่าวด้วยสีหน้าซึ่งเต็มเปี่ยมไปด้วยความสุข ความภูมิใจ
Metamorphosis หมายความถึงการเปลี่ยนแปลงรูปร่าง
จากไข่ กลายเป็นตัวหนอน
เปลี่ยนเป็นดักแด้ และสุดท้ายแปลงร่างเป็นผีเสื้อสวยงาม
บินไปในเมืองใหญ่
บินไปด้วยปีกเหล็ก
หมายเหตุ: จากความสำเร็จในการจัดแสดงงานศิลปะครั้งนี้
สิงห์ปาร์ค เชียงราย จึงได้ริเริ่มโครงการ ‘นำศิลปินไทยสู่สากล’
เพื่อต่อยอดให้ศิลปินไทยคนต่อไปได้มีโอกาสแสดงศักยภาพในเวทีระดับโลก
ติดตามรายละเอียดได้ที่ http://singhaparksocialenterprise.com/worldclassthaiartist
ภาพ สิงห์ปาร์ค เชียงราย
