กาแฟกับการเดินทาง มักเป็นของที่จับคู่กันได้อย่างลงตัวเสมอ
Café Amazon เมื่อพูดถึงแบรนด์นี้ เป็นชื่อแรกที่เป็นตัวเลือกอันดับหนึ่งสำหรับใครหลายคนเวลาที่จะต้องเดินทางไปที่ต่างๆ การแวะปั๊มน้ำมันเพื่อเติมพลังด้วยเครื่องดื่มแก้วโปรดก็ช่วยทำให้มีแรงใจในการท่องเที่ยว
ปัจจุบันเทรนด์ในวงการกาแฟเริ่มไม่ได้กระจุกตัวอยู่ที่ร้านกาแฟอีกต่อไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากวิกฤตการณ์โควิด 19 ผู้บริโภคต่างๆ เริ่มสนใจสินค้าแบบ Home used หรือสินค้าที่นำกลับมาทำเองที่บ้านมากขึ้น อย่างเช่น Drip Coffee ที่นำส่งความหอมของกาแฟตั้งแต่ขั้นตอนการชง (ดริป) ไปจนถึงรสชาติจากการจิบ ตอนนี้ Café Amazon ได้ออกผลิตภัณฑ์ Drip Coffee สำหรับคนที่อยากดื่มด่ำรสชาติกาแฟสดที่บ้าน แค่ฉีกซอง เทน้ำร้อน และรอเวลาลิ้มรสความสุขจากกาแฟแก้วโปรดได้เลย
พอเราพูดถึงกาแฟดริปซึ่งในปัจจุบัน Café Amazon เองก็มีให้เลือกหลากหลายรสชาติมาก แต่มีดริปตัวหนึ่งซึ่งมีความ “พิเศษ” มากกว่าเรื่องของ “รสชาติ” แต่เป็น “เรื่องราว” ที่ทำให้กาแฟดริป คาเฟ่ อเมซอน “ผาลั้ง” โดดเด่นสะดุดตาจนต้องเอามาเล่าให้ฟังในวันนี้
ว่าแล้วก็อยากชวนคุณเขยิบมาใกล้ๆ ก่อนจะกระโจนขึ้นรถ ผ่านทางชันบนภูเขา แล้วไปรู้จักที่มาที่ไปของกาแฟดริปจากหมู่บ้านผาลั้ง จังหวัดเชียงรายตัวนี้กัน
โครงการ CCS ที่อยากช่วยปลูกกาแฟได้อย่างยั่งยืน
เมล็ดกาแฟของกาแฟดริป คาเฟ่ อเมซอน ผาลั้ง (Café Amazon Drip Coffee Pha lung) เป็นผลผลิตจากโครงการ Community Coffee Sourcing หรือ CCS โครงการที่เกิดจากการร่วมมือกันระหว่าง Café Amazon และ บริษัท สานพลัง วิสาหกิจเพื่อสังคม จํากัด ในการพัฒนาทักษะอาชีพให้กับวิสาหกิจชุมชนผู้ปลูกและผลิตกาแฟอะราบิกาในประเทศไทย เพื่อที่ Café Amazon จะได้ทำงานตั้งแต่ต้นน้ำของการได้เมล็ดกาแฟที่มีคุณภาพจนมาถึงเครื่องดื่มสุดโปรดของทุกคน รวมถึงยังมีส่วนในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรให้ยั่งยืนและมั่นคงมากขึ้นผ่านการทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาและพัฒนาความรู้ในการปลูกและแปรรูปกาแฟอะราบิกาให้ได้มาตรฐาน และรับซื้อเมล็ดกาแฟในราคาที่เป็นธรรม โดยมีสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูง ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญในพื้นที่ให้การสนับสนุน
ทางทีมงานโครงการ CCS ตระเวนเสาะหาพื้นที่ในการเข้าร่วมโครงการหลายพื้นที่ โดยปัจจุบันมี 6 หมู่บ้าน 13 วิสาหกิจชุมชนที่เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในโครงการนี้ และหมู่บ้าน “ผาลั้ง” เองก็เป็นหนึ่งในหมู่บ้านที่ Café Amazon มองว่า แม้จะตั้งอยู่ในเขตอำเภอเมือง แต่ยังมีความลำบาก เนื่องจากไฟฟ้าและสัญญาณอินเทอร์เน็ตยังไม่สามารถเข้าถึงได้ รวมถึงยังขาดความช่วยเหลือในเรื่องการพัฒนาอาชีพ จึงเห็นศักยภาพในการพัฒนาอย่างยั่งยืนทั้งสามมิติ สังคม สิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ จนตัดสินใจเข้าไปทำโครงการในพื้นที่ดังกล่าว และเชื่อมั่นว่าจะสามารถต่อยอดทำงานพัฒนาในระยะยาวได้
ผาลั้ง หมู่บ้านของผู้ปลูกกาแฟหน้าใหม่ที่ใส่ใจการปลูกกาแฟ
ช่วงสายของวันหนึ่งในเดือนตุลาคม อากาศหมู่บ้านผาลั้งอยู่ที่ 21 องศาเซลเซียส ท่ามกลางแมกไม้ ดินและอากาศบริสุทธิ์บนความสูงเหนือระดับน้ำทะเล 1,000 – 1,200 เมตร อันแสนจะเหมาะกับการปลูกกาแฟสายพันธุ์อะราบิกา หลังความพยายามครั้งที่ 22 ในการโทรเพื่อนัดแนะหาสัญญาณ เราต่อสายตรงคุยกับ สมบัติ อัครวิชัยกุล ตัวแทนเกษตรกรหมู่บ้านผาลั้ง เพื่อถามถึงที่มาที่ไปและความรู้สึกของเขา เมื่อกาแฟจากหมู่บ้านผาลั้งเดินทางไปสู่แก้วของนักดื่มกาแฟ โดยสมบัติได้เล่าถึงความเป็นมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษว่า ชาวบ้านชาติพันธุ์เย้าในหมู่บ้านนี้ย้ายมาจากอำเภอฝางทำอาชีพด้วยการปลูกฝิ่น ก่อนจะปรับมาปลูกพืชเมืองหนาว โดยเฉพาะลิ้นจี่ แต่เนื่องจากจำนวนผู้ปลูกที่เยอะมากขึ้น สภาพอากาศที่ส่งผลต่อการออกดอก อายุลิ้นจี่ที่ค่อนข้างสั้น ช้ำได้ง่าย และถนนหนทางที่เป็นดินโคลนและชันท่ามกลางภูเขาสลับซับซ้อนยากต่อการขนส่ง ทำให้ผลผลิตได้ราคาไม่ดีนัก หลายครั้งลงจากภูเขามาขายเท่ากับขาดทุน หรืออย่างกาแฟที่ชาวบ้านศึกษาการปลูกด้วยตัวเองในช่วงปีที่ได้ราคาก่อนจะปล่อยให้รกร้างไป แต่เมื่อโครงการนี้เข้ามาช่วยพัฒนาและรับซื้อกาแฟในปี พ.ศ. 2561 ทำให้ชาวบ้านในพื้นที่มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ปัจจุบันหมู่บ้านผาลั้งเป็นชุมชนของคนรักกาแฟตัวจริงที่เกือบทุกครัวเรือน (คิดเป็น 96%) หันกลับมาประกอบอาชีพปลูกกาแฟอีกครั้ง
“สำหรับต้นกาแฟ ถ้าเรารักษาต้นให้ดีมันก็จะให้ผลผลิตเลย แต่อุปสรรคคือตลาด เราเสียเปรียบพ่อค้าคนกลาง เพราะเราไม่สามารถไปต่อยอดคั่วเองได้ แต่พอมีโครงการนี้เราก็ขายได้ราคาสูงกว่าตลาดทั่วไปอยู่นิดหน่อย และเรารู้ว่ามีคนที่จะมาซื้อผลผลิตที่เราทำได้ ชีวิตก็มั่นคง เราก็มั่นใจขึ้น”
สมบัติยังเล่าว่า Café Amazon เข้ามาให้คำแนะนำเป็นรายครัวเรือนให้สามารถแก้ปัญหาข้อบกพร่องของเมล็ดกาแฟในพื้นที่ได้อย่างตรงจุด ทั้งยังเน้นย้ำการเก็บเกี่ยวเมล็ดกาแฟที่สุกสีแดงเต็มที่และต้องสีภายใน 24 ชั่วโมง เพื่อคงรสชาติ นอกจากนี้ยังจูงใจให้ใส่ใจพิถีพิถันในการพัฒนาคุณภาพกาแฟผ่านการบวกราคาเพิ่มจากราคาตลาด หากพัฒนาการปลูกได้ตามเงื่อนไข ตั้งแต่ดูแลแปลงปลูกให้โล่งสะอาด ต้นกาแฟอยู่ภายใต้ไม้ร่มเงา ซึ่งจะทำให้กาแฟมีรสชาติที่ดี กลมกล่อม และส่งผลต่อองค์ประกอบทางเคมีของกาแฟ โดยไร่กาแฟของสมบัติปลูกแซมกับไม้ป่าและพืชเศรษฐกิจอย่างอะโวคาโด ลิ้นจี่ และแมคคาเดเมีย ไปจนถึงขั้นตอนการหมัก ล้างเมือก และตากแห้งในพื้นที่ที่มีหลังคา
Café Amazon ให้ข้อมูลเพิ่มว่า ความท้าทายในการร่วมพัฒนากาแฟกับเกษตรกรหมู่บ้านผาลั้ง มีตั้งแต่การเดินทางอย่างยากลำบากที่ต้องไปตามไหล่เขาและต้องใช้รถยนต์แบบขับเคลื่อน 4 ล้อเท่านั้น ความแตกต่างทางด้านภาษาและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์เย้า ทำให้ยากต่อการสื่อสารกับเกษตรกรวัยเก๋าในพื้นที่ รวมไปถึงการขาดไฟฟ้าและสัญญาณอินเทอร์เน็ต ทำให้สื่อการเรียนรู้ต้องเป็นไปในรูปแบบการเขียนด้วยมือ แทนที่จะเป็นสื่อวิดีโอที่สามารถเข้าใจได้ง่ายกว่า อย่างไรก็ดี แม้จะมีความท้าทาย แต่ด้วยสายตามุ่งมั่นของเกษตรกร และการให้ความร่วมมือในทุกด้าน ก็สะท้อนว่าพวกเขาอยากจะผลิตเมล็ดกาแฟที่มีคุณภาพอย่างแน่วแน่
Café Amazon Drip Coffee Pha lung ที่อยากชวนหิ้วกลับบ้าน
Café Amazon Drip Coffee Pha lung ในรูปแบบที่หิ้วกลับได้ง่ายนี้ผลิตจากเมล็ดพันธุ์กาแฟที่มีคุณภาพจากหมู่บ้านกลางหุบเขา เป็น Single Origin จากหมู่บ้านผาลั้งเจ้าแรกและเจ้าเดียวในไทยที่ได้รับการจดทะเบียน อย. ถูกออกแบบรสชาติให้ดื่มได้ง่าย มีบอดี้เบา สามารถลิ้มรสได้ทั้งช่วงเช้าและช่วงบ่าย ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์คนเมืองช่วง work from home และคนที่เพิ่งเริ่มดื่มกาแฟ
กาแฟ Drip bag ตัวนี้ผ่านวิธีการแปรรูปเมล็ดกาแฟแบบเปียก (Washed Process) และคั่วกาแฟในระดับกลาง (Medium Roast) รสชาติไม่ขม และมีความเปรี้ยวหน่อยๆ ที่โคนลิ้น ทั้งยังคงกลิ่นและเอกลักษณ์ความเป็นกาแฟอะราบิกา โดยคาแรกเตอร์ของกาแฟผาลั้งจะมีกลิ่นอายของธรรมชาติและสมุนไพรอ่อนๆ ให้ความหอมแบบ Floral Note ที่ดื่มได้เรื่อยๆ ในทุกวัน
ด้านการออกแบบตัวกล่อง มีการปรับรูปแบบของงานออกแบบให้คล้ายคลึงกันมากขึ้นสำหรับสินค้าประเภท Drip Coffee ตัวอื่น แต่จะมีการปรับสีหรือเปลี่ยนองค์ประกอบบางอย่าง ส่วนของ Café Amazon Drip Coffee Pha lung จะมีการใช้ภาพรูปภูเขา และสีเขียว ซึ่งเป็นตัวแทนของธรรมชาติมาประกอบและมีเมล็ดกาแฟสีแดง ซึ่งเป็นเมล็ดกาแฟที่สะสมแร่ธาตุ มีคุณภาพสูง ตกแต่งอยู่หน้ากล่อง พร้อมทั้งด้านข้างกล่องจะมีแผนที่บ่งบอกที่มาของเมล็ดกาแฟ
“รู้สึกดีที่ใช้ชื่อหมู่บ้าน เวลาขายก็ขายในนามหมู่บ้านผาลั้ง ทำให้มีคนรู้จักหมู่บ้านมากขึ้นและเราก็รู้สึกมีกำลังใจในการผลิต” เสียงของสมบัติ เกษตรกรผู้ปลูกสะท้อนให้เราฟัง นอกเหนือไปจากกาแฟที่พิถีพิถันในการปลูกด้วยความใส่ใจจากคนในหมู่บ้าน Café Amazon ยังมองว่า โครงการนี้จะมีส่วนทำให้คนรุ่นใหม่ที่เดิมเคยออกจากบ้านไปหางานทำนอกพื้นที่หรือในต่างประเทศ ได้กลับมาทำงานที่มั่นคงได้ในบ้านเกิด และภูมิใจในวิถีชีวิตของเขามากขึ้น
สำหรับใครที่อยากดื่มด่ำรสชาติกาแฟดีๆ จากความใส่ใจของเกษตรกรในหมู่บ้านผาลั้ง ปลุกตัวเองด้วยกลิ่นกาแฟที่แสนพิถีพิถันด้วยการดริปเองได้เลยที่บ้านง่ายๆ ภายใน 4 นาที สามารถซื้อได้แล้วที่ Café Amazon ทุกสาขา และช่องทางออนไลน์ผ่าน Shopee, Lazada
