“กินข้าวจี่ก่อน แล้วเดี๋ยวเราค่อยคุยกัน”
พี่อำไพ จันทร์วงศ์ ประธานกลุ่ม ‘อาหารปลอดภัย
สมุนไพรเพื่อสุขภาพ’ แห่งหมู่บ้านโคกเมืองเลื่อนจานข้าวภูเขาไฟจี่ร้อนๆ มาให้
พร้อมวุ้นดอกอัญชันและน้ำอัญชันมะนาวเย็นชื่นใจจากผลผลิตในหมู่บ้านเป็นของแถม
“ข้าวจี่นี่เป็นเมนูยามบ่าย นึ่งด้วยน้ำใบเตย มูนด้วยกะทิ มีทั้งไส้ฟักทอง มันเทศ
เผือกหรือที่คนอีสานชอบคือไส้แจ่วบอง ผัดเป็นปลาร้าทรงเครื่อง เสิร์ฟกับน้ำชาสมุนไพร พวกชาใบหม่อน ใบดาวอินคา ตะไคร้ใบเตย เราเก็บตั้งแต่ก่อนตะวันขึ้นแล้วเอามาคั่วให้แห้งกรอบ”
แค่ฟังวิธีทำอาหารก็น้ำลายสอ พี่อำไพเล่าว่าหมู่บ้านโคกเมืองโชคดีอยู่ที่ราบลุ่มระหว่างภูเขาไฟพนมรุ้งและภูเขาไฟไปรบัด
มีดินดำอุดมสมบูรณ์ นอกจากข้าวหอม สมุนไพรอื่นๆ ก็รสชาติดีและมีคุณภาพจนได้ส่งไพลและขมิ้นชันให้โรงพยาบาลเพื่อการรักษา กลุ่มชาวบ้านที่ใช้สมุนไพรในชีวิตประจำวันอยู่แล้วจึงรวมตัวกันทำสวนสมุนไพรหลังบ้านผลิตอาหารการกินและของใช้จากพืชสารพัดประโยชน์
“กลุ่มอาหารเรามีคอนเซปต์ว่าเรามีตู้ยาสามัญประจำบ้านที่ไม่มีวันหมดอายุและไม่ต้องจ่ายสตางค์ซื้อ
เรามีตู้เย็นประจำบ้านที่ใหม่สดเสมอ ไม่ต้องจ่ายค่าไฟ ปลอดภัยต่อผู้บริโภค ที่สำคัญคือเน้นให้สมาชิกรับประทานอาหารเป็นยา
แต่ไม่รับประทานยาเป็นอาหาร เราจะทานพืชผักสมุนไพรที่เป็นยา
ดูแลสุขภาพในเบื้องต้นก่อนเจ็บป่วยไปหาหมอ ซึ่งเป็นการดูแลที่ปลายเหตุ”
เจ้าบ้านชาวโคกเมืองพิสูจน์ด้วยตัวเองว่าสมุนไพรใช้ได้ผล
นอกจากเป็นวัตถุดิบทำอาหาร ยังแปรรูปเป็นของใช้ในครัวเรือนเพื่อลดค่าใช้จ่ายในบ้านและวางขายสร้างรายได้เสริมนอกเหนือจากการทำนา
เช่น แชมพูและครีมนวดผม ใส่ดอกอัญชัน น้ำมะพร้าวน้ำหอมกับน้ำว่านหางจระเข้ สบู่เหลวมะขามเปียกกับขมิ้นชัน ไปจนถึงน้ำยาปรับผ้านุ่มอัญชันผสมใบเตยหอมฟุ้ง
“เราพยายามตอบโจทย์ตัวเองด้วย
ตอบโจทย์คนอื่นด้วย เริ่มจากดูแลสุขภาพตัวเอง ครอบครัว ชุมชน และให้คนอื่นๆ ที่เข้ามาได้กินได้ใช้ของที่ดีต่อสุขภาพ”
ข่าวดีของแขกที่มาเยี่ยมหมู่บ้านคือ หากจองล่วงหน้าอย่างน้อย
2 – 3 วัน กลุ่มอาหารปลอดภัย
สมุนไพรเพื่อสุขภาพสามารถจัดสำรับเมนูพื้นบ้านให้ชิมไม่ว่าจะเป็นตำน้ำพริกปลาทูของอีสานตำป่น ตำไก่ใส่มะม่วงกุ้งจ่อมผัดเป็นน้ำพริกหรือหลนจนแห้ง และถ้ามานอนโฮมสเตย์
ชาวบ้านจะปลุกเราตื่นก่อนตะวันขึ้นมาเก็บตำลึงหวาน อ่อมแซ่บ
และผักสารพัดมาทำสลัดผักพื้นบ้าน ปรุงน้ำสลัด และห่อเมี่ยงผักด้วยกัน
เราเดินตามหลังพี่อำไพไปสำรวจสวนสีเขียวชอุ่มมองเห็นใบไม้
ดอกไม้ และผลไม้เรียงราย แต่ในสายตาเจ้าบ้านผู้รักสมุนไพร ที่นี่คือตู้ยาและตู้เย็นแสนวิเศษประจำบ้าน
ตู้ยาที่งอกเงยจากแผ่นดินภูเขาไฟ
ภาพ มณีนุช บุญเรือง
สัมผัสเสน่ห์ของเมืองภูเขาไฟอย่างบุรีรัมย์แบบเต็มๆ ได้ที่ด้านล่างนี้เลย
