เคยรู้จักคนประเภท ‘รู้ทุกเรื่อง’ ไหม
เราอาจมีคนใกล้ตัวที่ไม่ว่าเรื่องอะไร ก็ดูเหมือนเขา หรือเธอจะรู้ดีไปเสียหมด จนสงสัยว่า ‘ไปรู้เรื่องพวกนี้ได้ยังไง’ ซึ่งบางครั้งก็เป็นข้อดี เพราะคนประเภทนี้อาจทำให้ได้ไขข้อสงสัยที่เราไม่รู้ ไม่แน่ใจ จนต้องขนานนามพวกเขาแบบขำๆ ว่า ‘มนุษย์กูเกิล’ หรือ ‘มนุษย์วิกิพีเดีย’
คนเก่งๆ หรือนักคิดหลายคนก็มีลักษณะเป็น ‘พหูสูตร’ เช่นนี้ คือมีความรู้รอบด้านจริงๆ เนื่องจากเป็นคนหมั่นหาความรู้ มีมุมมอง และประสบการณ์กว้างไกล แต่ปัญหา คือบางที ‘มนุษย์กูเกิล’ เหล่านี้ก็มาพร้อมกับบุคคลที่มีลักษณะไม่ค่อยน่าพิสมัย และกลับกลายเป็นสิ่งน่ารำคาญมากกว่าน่าเข้าใกล้
นั่นเพราะแท้จริงแล้วพวกเขา ‘ไม่ได้รู้จริง’ อย่างที่โม้ จนเราต้องแอบฮาอยู่ในใจ เมื่อพวกเขาแสดงองค์ความรู้ออกมา
หลายครั้งเราพยายามเข้าหา อดทน หรือแม้กระทั่งแสดงความเห็นอกเห็นใจก็แล้ว ก็ไม่เป็นผล จนสุดท้ายอาจต้องหลีกเลี่ยงในที่สุด
แต่หาก ‘มนุษย์กูเกิล’ เหล่านี้ กลับเป็น ‘คนใกล้ตัว’ เช่น เพื่อน คนในที่ทำงาน หรือคนรู้จักที่เราต้องมีปฏิสัมพันธ์ด้วย การหลีกเลี่ยงก็อาจทำได้ยาก แม้ว่าพฤติกรรมแบบนี้อาจไม่ได้เป็นอันตราย แต่สำหรับ ‘มนุษย์กูเกิล’ บางคน นี่อาจเป็นสัญญาณของปัญหาที่ลึกซึ้งมากกว่านั้น เช่น อาจเป็นพวกชอบตัดสินคนอื่น มีความเผด็จการ หรือชอบทำตัวฉลาดกว่าคนอื่นในการสนทนา
เป็นเช่นนี้แล้วจะรับมือกับ ‘มนุษย์กูเกิล’ ใกล้ตัวยังไงดี?
ไม่ต้องสนใจพฤติกรรม จำแค่ ‘ข้อมูล’ ที่ได้ก็พอ
บางทีนิสัยรู้ทุกเรื่องอาจเป็นความน่ารำคาญ และชวนหงุดหงิดใจ แต่หากลอง ‘ลืม’ ทัศนคติ หรือนิสัยรู้ทุกเรื่องของคนเหล่านี้ได้ เราอาจสามารถ ‘โฟกัส’ ไปยังสิ่งที่ ‘มนุษย์กูเกิล’ เชี่ยวชาญและสามารถมอบให้เราได้ เช่น หาก ‘มนุษย์กูเกิล’ มาในคราบของเพื่อนร่วมออฟฟิศที่เก่งเรื่องไอที ก็อาจใช้องค์ความรู้ของพวกเขาในการช่วย ‘อัพ’ งานที่เกี่ยวข้องกับไอทีของเราได้ หลังจากนั้นก็ต่างคนต่างอยู่ แม้ฟังดูเสมือนหลอกใช้ แต่อย่าลืมว่าเราแค่มีปฏิสัมพันธ์กับเขาแค่เรื่องงาน ไม่ได้อยากสร้างสัมพันธ์เป็นเพื่อนใหม่
ลองหาทางกระตุกความคิดให้พวกเขา ‘เอ๊ะ’ ดูสักหน่อย
หากใจกว้างพอ เราอาจต้องพยายามทำความเข้าใจมูลเหตุว่าทำไมพวกเขาถึงมีพฤติกรรมเช่นนั้น และหลีกเลี่ยงสิ่งที่อาจทำให้คนเหล่านี้มองว่าเป็นการดูหมิ่น ท้าทายความคิดเห็น หรือคำแนะนำของพวกเขา แต่ ‘ยอมรับ’ ในบางสิ่งที่พวกเขารู้จริง (แค่อาจโม้เยอะหน่อย) และหาโอกาสชักจูงให้คนเหล่านี้ลอง ‘เอ๊ะ’ กับความคิดของตัวเอง และทบทวน หรือไตร่ตรองคำพูดอีกครั้ง
แกล้งแสดงความไม่เห็นด้วยแบบลังเล
เมื่อมีบทสนทนากับ ‘มนุษย์กูเกิล’ เราอาจพบว่าสิ่งที่พวกเขาพูดนั้นมีความ ‘แปร่ง’ อยู่หลายจุด การจะบอกไปตรงๆ อาจเป็นการหักหน้า เพราะแม้ว่าหลายคนสามารถพูดคำว่า ‘ไม่รู้’ หรือยอมรับผิดได้อย่างง่ายดาย แต่อาจไม่ใช่กับ ‘มนุษย์กูเกิล’ ดังนั้นการทำให้พวกเขาเปลี่ยนจุดยืนในประเด็นหนึ่ง จำเป็นจะต้องให้คนเหล่านี้มีเวลาในการหาเหตุผลเพื่อมาตอบกลับเราอีกครั้งด้วยคำตอบอื่น เช่นนั้นแล้ว การคุยกันผ่านไลน์ หรืออีเมลโดยระบุคำตอบ หรือจุดยืนอื่นของเราไปด้วยจะเป็นการเปิดโอกาสให้ ‘มนุษย์กูเกิล’ ได้คิดทบทวนก่อนตอบกลับ อันอาจนำมาซึ่งคำตอบพร้อม ‘เหตุผล’ ว่าพวกเขาคิดผิดได้
ตอบโต้ตรงๆ ไปเลย
วิธีนี้อาจเหมาะกับคนเลือดเย็น ไม่สนใจการหักหน้า นั่นคือการตอบโต้คำตอบของ ‘มนุษย์กูเกิล’ ด้วยความจริง ‘จริงๆ’ ไปเลย เช่น เมื่อต้องมีบทสนทนากับเหล่านี้ พวกเขามักแสดงบุคลิกความมั่นใจสุดๆ ต่อสิ่งที่พูด ขณะที่คนฟังบางคน รวมถึงเราอาจรู้ว่า ที่จริงแล้วสิ่งที่เขาพูดนั้นเป็นข้อมูลที่ผิดพลาด
แต่ในเมื่อ ‘ความจริงก็คือความจริง’ เหมือนที่ครูปรีชาบอก หากเราโต้ตอบไปด้วยความจริงที่แท้และชัดเจนด้วยความมั่นใจ เชื่อเถิดว่า ‘มนุษย์กูเกิล’ จะต้องสะอึก และตอบกลับด้วยความมั่นใจที่ลดลงเหลือแค่ปานกลางเท่านั้น
ถามเชิงลึกไปเลย
‘มนุษย์กูเกิล’ ส่วนใหญ่ชอบที่จะเป็นผู้ต่อต้าน และแสดงมุมมองของตัวเอง หากเราพบว่าสิ่งนี้ช่างน่ารำคาญ ให้ลอง ‘ท้าทาย’ คำตอบเสมือนรู้ดีทุกอย่างของพวกเขาโดยการ ‘ยิงคำถาม’ โดยละเอียดเข้าไปเรื่อยๆ เพื่อวิเคราะห์จุดยืนของพวกเขา การกระทำเช่นนี้ จะเป็นการบังคับให้ ‘มนุษย์กูเกิล’ ต้องคิดให้ดีก่อนที่จะตอบคำถามที่พวกเขาอาจไม่มีหลักฐานมาสนับสนุน ‘คำโม้’ ได้
แท้จริงแล้ว ‘มนุษย์กูเกิล’ ส่วนใหญ่ต่างมีเหตุผลเบื้องหลังพฤติกรรม ‘รู้ทุกเรื่อง’ ไม่ว่าจะเป็นความผิดปกติทางบุคลิกภาพ ความต้องการคำชื่นชมที่มากเกินไป หรือความเย่อหยิ่ง พวกเขาต่างมีปัญหาที่ต้องแก้ไข
หากไม่ใจร้ายเกินไป การพยายามยอมรับความแตกต่าง ทำความเข้าใจ มองหาข้อดี และหาทางอยู่ร่วมกันกับ ‘มนุษย์กูเกิล’ ใกล้ตัวที่แสนน่ารำคาญก็อาจเป็นสิ่งจำเป็น
แต่หากทำใจไม่ได้จริงๆ ก็เนียนๆ ไปไม่ต้องเจอหน้าก็แล้วกัน
