‘คิดยังไงกับงานออกแบบไทย’
ไม่นานมานี้
ชายหนุ่มที่เรารู้จักมักจี่ส่งคำถามยากๆ นี้มาหาเราในกล่องข้อความเฟซบุ๊ก
พร้อมเล่าว่าตอนนี้เขากำลังทำโปรเจกต์ระยะสั้นที่ชื่อว่า CHAT ROOM ชวนคนทั่วไปมาตอบคำถามข้างต้น
แล้วรวบรวมเอาความในใจ (ที่ไม่ผ่านเซ็นเซอร์)
เหล่านั้นพิมพ์ออกมาบนโปสเตอร์ขนาดใหญ่แปะผนังห้องนิทรรศการสี่เหลี่ยมให้คนทั่วไปได้อ่าน
ถึงเราจะไม่ใช่คนในวงการออกแบบ แต่พอจะได้กลิ่นความสนุกแกมขบถของโปรเจกต์นี้ จึงขอตามไปดูหน่อยว่าชาวบ้านเขาปลดปล่อยความในใจที่มีต่องานออกแบบไทยกันเผ็ดมันแค่ไหน
ไม่ว่าสิ่งนี้จะอยู่ที่ไหน
ไม่ว่าโปรเจกต์นี้จะเป็นของใคร ถ้าหากเรารู้ เราจะตามไปดู
ทำอะไร: CHAT ROOM
แชตรูม คือโปรเจกต์ที่ชวนคนมาส่งความในใจถึงวงการออกแบบไทยผ่านเว็บไซต์ www.chat-room.in.th ความยาวไม่เกิน 2,500 ตัวอักษร ทุกข้อความที่ส่งเข้ามาจะถูกส่งมายังเจ้าของโปรเจกต์
ผู้มีหน้าที่นำข้อความเหล่านั้นพิมพ์ลงบนโปสเตอร์ขนาด A0 จำนวน
3 ชุด ชุดหนึ่งนำไปติดกำแพงในห้องนิทรรศการ ชุดหนึ่งเจ้าของโปรเจกต์เก็บไว้เอง
และอีกชุดหนึ่งให้ผู้ส่งข้อความเอากลับไปเก็บเป็นที่ระลึกหรือแปะฝาบ้านได้ตามชอบ โดยให้โอกาสทุกข้อความอย่างเท่าเทียมกันผ่านการเลือกใช้ฟอนต์แบบเดียวกัน
ขนาดเท่ากัน สีเดียวกัน เพื่อให้คนทั่วไปที่เข้ามาเดินอ่านข้อความในห้องนิทรรศการได้เดินไล่อ่านทุกข้อความอย่างตั้งใจ
ใครทำ: บอม-กฤษณ อิ่มเอมกมล
บอม คือชายหนุ่มที่สร้างการเคลื่อนไหวให้วงการสิ่งพิมพ์ไทยผ่านโปรเจกต์อิสระขนาดเล็กมาแล้วหลายครั้ง
หลังกลับมาจากการใช้ชีวิตวัยเด็กที่ต่างประเทศ เขาก็ตระเวนฝึกงานออกแบบกราฟิกในไทยตั้งแต่อายุ
18 พอเริ่มสะสมความชอบในสิ่งพิมพ์อิสระและตั้งคำถามต่อวงการออกแบบไทยมาได้สักระยะ
เขาก็เริ่มโปรเจกต์แรกด้วยการเปิดร้านหนังสือชื่อ CEO books คัดสรรสิ่งพิมพ์อินดี้จากทั่วโลกมาให้คนไทยได้มีโอกาสเปิดหูเปิดตา
ต่อด้วยโปรเจกต์ชื่อ Self-Publishing Month ที่เอาเครื่องพิมพ์และเครื่องถ่ายเอกสารมาตั้งในแกลเลอรี่แล้วชวนคนมาลงมือทำสิ่งพิมพ์ของตัวเองมาแลกกัน
(งานนี้เองที่บันดาลใจให้อะเดย์จัดงาน MAKE A ZINE ในเวลาต่อมา)
เพราะบอมเชื่อว่าสิ่งพิมพ์เป็นสื่อที่สะท้อนให้เห็นความขบถทางด้านความคิด เป็นการยืนหยัดที่จะทำในสิ่งที่ตัวเองเชื่อผ่านรูปแบบที่อ่อนโยนและประนีประนอมกว่าการประท้วง
ทุกวันนี้เขานิยามตัวเองว่าเป็นนักออกแบบพื้นที่สาธารณะเชิงวัฒนธรรม มีอุดมคติว่าอยากเห็นอะไร
อยากทำให้เกิดอะไรขึ้น แล้วก็สร้างพื้นที่ให้เกิดการทดลองนั้นออกมา
ทำทำไม: สร้างสังคมแห่งการวิจารณ์เพื่อพัฒนาวงการออกแบบไทย
บอมเล่าว่า เขาเริ่มมองเห็นเรื่องราวต่างๆ ทั้งแง่บวกและลบในวงการออกแบบไทยด้วยสายตาของคนที่มองเข้ามาจากด้านนอก
เก็บสะสมเรื่องที่ได้ยินมา คำสั่งสอน คำบอกเล่า มีทั้งเรื่องราวที่ดีและเรื่องที่คิดว่าไม่ถูกต้อง
ซึ่งเรื่องราวทำนองนี้ยังคงเกิดขึ้นอยู่เช่นเดิมมาตั้งแต่ปี 2008 – 2016 สิ่งนี้ทำให้บอมรู้สึกว่าในไทยแทบไม่มีพื้นที่หรือกิจกรรมที่เป็นอิสระ
ส่งผลให้คนในวงการออกแบบไม่ได้รักชุมชนของตัวเองมาก
เขาจึงทำโปรเจกต์นี้และวางตัวเองเป็นผู้ให้บริการ เพราะเชื่อว่าวิธีนี้จะทำให้เกิดการรับฟังมากกว่าการเกลียดชังและตัดสินกันและกัน
“ผมเชื่อว่าทุกวงการจะไปต่อได้ด้วยการสร้างพื้นที่และชุมชนที่มีการวิจารณ์
การแปะอะไรบนกำแพงเป็นการบอกเล่าหรือป่าวประกาศสิ่งที่เราคิดต่อสาธารณชน มันเป็นการทำนุบำรุงวงการอย่างหนึ่งนะ ผมมองว่าโปรเจกต์นี้เป็นการสำรวจและรวบรวมข้อมูล
ถ้าไม่มีคนส่งมาเลยก็บอกอะไรบางอย่าง มีคนส่งมาก็บอกอะไรบางอย่าง
ผลลัพธ์เป็นยังไงเราก็มีความสุขกับมันอยู่แล้ว”
ทำที่ไหน: BANGKOK CITYCITY GALLERY
เหตุผลที่เลือกทำในแกลเลอรี่โอ่โถง เพราะบอมบอกว่าการวิพากษ์วิจารณ์
ถ้าทำในพื้นที่สาธารณะขนาดใหญ่จะสร้างมุมมองให้คนเอากลับไปคิดและเกิดความรู้สึกมากกว่าในอินเทอร์เน็ต
พื้นที่ในโลกโซเชียลนั้นทำให้ทุกอย่างผ่านไปเร็วมาก การให้ความสำคัญด้วยการเอาความคิดเห็นของคนมาติดบนสเปซขนาดใหญ่นั้นให้พลังมากกว่า
มีอะไรให้ดูบ้าง: ความในใจแซ่บๆ
เพียบ
นอกจากจะได้เห็นมุมมองของคน
เรายังสนุกกับการคาดเดาว่าภาษาแบบนี้ใครเป็นคนเขียน ได้เห็นว่าคนประเภทไหนออกเสียง
คนประเภทนั้นคิดยังไงกับวงการ และที่สำคัญคือ ได้เห็นภาพว่าวงการออกแบบไทยตอนนี้ไปถึงไหนแล้ว
แอบกระซิบว่าตอนนี้บนกำแพงมีความในใจของนักออกแบบดัง และคนดังนอกวงการด้วยนะ ; )
มีส่วนร่วมได้ยังไง: นั่งพิมพ์จากบ้านหรือแวะไปดูงานก็ได้
บอกความในใจถึงวงการออกแบบไทยผ่าน www.chat-room.in.th แล้วไปบางกอกซิตี้ซิตี้แกลเลอรี่
รับโปสเตอร์ของคุณกลับบ้าน แวะคุยกับเจ้าของโปรเจกต์ ดูความเห็นแซ่บๆ ของคนอื่น
หรือถ้าไม่กล้าออกความเห็นก็ลองไปเดินดูก่อน หากเกิดความเห็นพลุ่งพล่าน ณ
ตอนนั้นก็ยังมีที่ให้นั่งพิมพ์ความในใจแบบเรียลไทม์ได้ บอมกระซิบว่าจะมีอีเวนต์พิเศษเรื่อยๆ
ทุกเสาร์อาทิตย์ ติดตามอัพเดตได้ในเฟซบุ๊ก BANGKOK CITYCITY GALLERY หรือเพจอีเวนต์ CHAT ROOM งานจัดถึงวันที่ 11 กันยายน 2559 นะ
ภาพ: ดวงสุดา กิตติวัฒนานนท์