หลายคนอาจเคยเห็นศิลปะจากกระดาษ (Paper Art)
มาหลากรูปแบบทั้งงานตัดปะคอลลาจประกอบขึ้นเป็นวัตถุ 3 มิติ หรืองานตัดสุดละเอียดที่ต้องใช้แว่นขยายส่องดูถึงมองเห็นรอยตัดระดับมิลลิเมตร
แต่กับผลงานสถาปัตยกรรมระดับโลกอย่างหอไอเฟล หรือโบสถ์ Notre Dame แห่งมหานครปารีสที่สร้างขึ้นจากกระดาษล้วนๆ
ผลงานของศิลปินหนุ่มชาวฮ่องกง Yee (Sheung Yee Shing) ที่เราเห็นกันอยู่นี้ก็ยังสร้างความประทับใจและตื่นตาตื่นใจตั้งแต่ตอนที่เห็นไม่ต่างกัน
ฟังดูตลกร้ายไปหน่อยที่จะบอกว่าความรักในกระดาษของ
Yee เกิดขึ้นเพราะตอนเด็กๆ
ครอบครัวของเขายากจนจนไม่มีเงินซื้อของเล่น ทำให้เขาในวัย 6 ขวบเริ่มลองตัด-พับกระดาษหนังสือพิมพ์ที่เหลือใช้ทำเป็นของเล่นต่างๆ
จากเครื่องบินกระดาษแสนธรรมดา เขาเริ่มศึกษาขั้นตอนการตัดฉลุกระดาษให้เป็นลาย Silhouette
ตามแบบจีนด้วยตนเองจนค่อยๆ
เติมรายละเอียดและประกอบสร้างขึ้นมาเป็นงานสถาปัตยกรรมต่างๆ ที่เขายึดเป็นอาชีพมาได้เกือบ
40 ปีแล้ว
ชิ้นงานสถาปัตยกรรมสุดละเอียดและน่าทึ่งที่พับและคลี่ขึ้นมาได้
(Origami Architecture) คือผลงานเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่ Yee ผสมผสานเทคนิคการตัดกระดาษแบบคิริกามิ
และการพับแบบโอริกามิเข้าด้วยกัน โดยใช้แค่มีดตัดกระดาษ X-Acto เล่มเดียวสร้างมันขึ้นมา
Yee เริ่มจากลองคำนวณโครงสร้างสถาปัตยกรรมในโปรแกรมคอมพิวเตอร์ก่อน เพื่อออกแบบว่าจะให้ชิ้นงานพับและคลี่ขึ้นมาเป็นตึกต่างๆ
ได้อย่างไร จากนั้นจึงวาดและตัดตามแบบที่คำนวณไว้
ซึ่งงานทั้งหมดไม่ได้ประกอบกันด้วยกาว แต่ตัดจากกระดาษเพียงชิ้นเดียวล้วนๆ แล้วทำเป็นร่องให้เชื่อมต่อกันได้ทันทีเขาเลือกใช้กระดาษไร้กรด
(Acid-free Paper) จากฝรั่งเศสที่จะยังเป็นสีขาวได้นานกว่า
50 ปีโดยไม่เปลี่ยนเป็นสีเหลือง
งานแต่ละชิ้นใช้เวลาทำต่างกันขึ้นอยู่กับรายละเอียดตั้งแต่ง่ายๆ ใช้เวลา 3 วัน
ไปจนถึงงานยากกินเวลา 1 เดือนก็มี
“กระดาษมาจากต้นไม้เป็นวัสดุธรรมชาติที่ง่ายต่อการตัดหรือดัดเป็นอะไรก็ได้
และเชื่อมต่อกันให้แข็งแรงก็ได้ ดังนั้น
ถ้าลองมองดูดีๆ งานของผมมันเคลื่อนไหวอยู่ ผมชอบกระดาษตรงนี้ มันไม่อยู่นิ่ง
ไม่เหมือนกับงานที่สร้างจากไม้หรือเหล็ก” Yee เล่าแล้วบอกว่าถ้ามองเผินๆ
งานของเขาอาจเป็นแค่กระดาษแผ่นบางๆ
แต่เมื่อจัดแสงให้ผ่านช่องว่างระหว่างกระดาษจนเกิดเงาตกกระทบ
ก็จะกลายเป็นสถาปัตยกรรมระดับโลกที่มีมิติไม่ต่างจากของจริง
ฝีมืออันน่าทึ่งของ Yee ยังโดดเด่นจนเขาได้รับเชิญจากแบรนด์นาฬิกาชื่อดังระดับโลก
MIDO ให้สร้างสรรค์โมเดลสถาปัตยกรรมสำคัญจาก 10 เมือง อย่างหอนาฬิกา Big
Ben แห่งลอนดอน Galleria Vittorio Emmanuele แห่งเมืองมิลาน
ประเทศอิตาลี หรือ Bank of China ของเกาะฮ่องกง ที่ MIDO
หยิบแรงบันดาลใจมาออกแบบเป็นหน้าปัดของเรือนนาฬิกาแต่ละรุ่นได้อย่างลงตัว
จัดแสดงนิทรรศการในงานเปิดตัว MIDO #BeInSpiredByArchitecture World Tour
Campaign ที่ฮ่องกงเมื่อปลายเดือนสิงหาคมที่ผ่านมาด้วย
ปัจจุบัน Yee อาศัยอยู่ที่เมืองมอนทรีออล
ประเทศแคนาดา นอกจากสอนในคลาสพิเศษให้นักเรียนสถาปัตยกรรมและเด็กนักเรียนตั้งแต่เกรด
6 -12 แล้ว เขายังเปิดสตูดิโอชื่อ Yee’s Job รับสอนบุคคลทั่วไปที่สนใจ
ด้วยความเชื่อที่เขายืนยันกับเราว่าไม่ว่าใครก็ทำศิลปะจากกระดาษสุดละเอียดนี้ได้
เพียงแค่ลองพยายามดูสักครั้ง
ภาพ ภาณุพันธ์ วีรวภูษิต, MIDO, yeesjob.com
