Where to Invade Next : แด่ประเทศมาตรฐานที่ไม่ได้มาตรฐาน

Director: Michael Moore
Region: USA
Genre: Documentary

Where to Invade Next ที่ว่าด้วยเรื่องราวของสหรัฐอเมริกาประเทศที่ถือเป็นมาตรฐานของโลกในหลายๆ ด้าน ทั้งความหลากหลาย อิสรภาพในการแสดงออกและความเท่าเทียม แต่สิ่งเหล่านั้นดูเหมือนจะเป็นเพียงมายาคติที่ไม่ได้ตรงกับความเป็นจริงเท่าไหร่นัก

เรื่องเริ่มต้นด้วยประเด็นความล้มเหลวของนโยบายการบุกรุกทางทหารตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อชิงทรัพยากรในประเทศโลกที่สามของอเมริกาที่ไม่เคยส่งผลดีด้านใดเลย จึงได้นำไปสู่การส่งไมเคิล มัวร์ ผู้กำกับสารคดีเรื่องนี้เองไปเป็น One Man Army บุกรุกไปในประเทศที่พัฒนาแล้วเพื่อปักธงยึดครองแนวคิดนโยบายเจ๋งๆ ในด้านต่างๆ เพื่อหวังนำกลับมาพัฒนาในอเมริกา เช่น วันหยุดประจำปี วันลางาน สวัสดิการทั้งของผู้ใช้แรงงานและพนักงานบริษัทต่างๆ ในอิตาลี เรื่องเล็กๆ อย่างสุขอนามัยของอาหารกลางวันในโรงเรียนประถมที่ฝรั่งเศส นโยบายลดจำนวนชั่วโมงเรียนของฟินแลนด์ที่กลับทำให้ประสิทธิภาพในการเรียนของเด็กๆ ดีขึ้น สิทธิความเป็นมนุษย์ของนักโทษและการยกเลิกโทษประหารในนอร์เวย์ ตัดสลับกับวาทกรรมที่อเมริกาเคยประกาศไว้

แต่สิ่งที่เกิดขึ้นจริงกลับแตกต่างโดยสิ้นเชิง

Where To Invade Next เป็นการกลับมาอีกครั้งในรอบ 6 ปีของไมเคิล มัวร์ (จากผลงานก่อนหน้าของเขาอย่าง
Sicko และ Fahrenheit 9/11) ที่ยังคงเสนอความเป็นอเมริกันอย่างตรงไปตรงมา โดยบางคนอาจมองว่าวิธีเล่าในหนังเป็นการจิกกัดที่เจ็บแสบของมัวร์ แต่เรากลับมองวิธีการนำเสนอแบบนี้ว่ามันกลายเป็นตัวตนของเขาไปแล้ว ทั้งการใส่ความคิดเห็นส่วนตัวลงไปในเนื้อหา หรือการนำเสนอมุมมองเพียงด้านเดียวเพื่อชักจูงความคิดของผู้ชมเห็นได้ชัดจากการอุทิศเวลาองก์สุดท้ายของหนังเพื่อพูดประเด็นว่าด้วยพลังของเพศหญิงที่ดูจะเป็นก้าวต่อไปของอเมริกา ซึ่งเราดูไปก็เชื่อมโยงไปถึงเรื่องการเลือกตั้งของสหรัฐอเมริกาในขณะนี้อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้

สิ่งที่มัวร์พาเราไปเจอในประเทศต่างๆ มีความเหมือนกันอยู่อย่างหนึ่งก็คือ ประเทศเหล่านั้นได้ทำตามสิ่งที่อเมริกาได้วางแนวคิดไว้แล้วนำมาพัฒนาต่อในประเทศของตนเอง ซึ่งตรงนี้เองสะท้อนให้เห็นความเป็นจริงของคนอเมริกันที่ยังคงติดอยู่กับความฝัน แต่กลับหลงลืมจนไม่ได้ทำมันไปแล้ว เช่น กรณีที่สโลวีเนียคิดจะเก็บค่าเทอมมหาวิทยาลัยจนนักศึกษาออกมาประท้วงและขับไล่รัฐบาลออกไปจนสำเร็จ แต่พอมามองดูนักศึกษาอเมริกันกลับยังคงนิ่งเฉย ไม่ว่าค่าเทอมจะแพงและมีหนี้เพียงใดก็ตาม

Where To Invade Next จึงอาจเป็นคำถามที่อเมริกาต้องย้อนกลับไปถามคำถามตัวเองอีกครั้งว่าควรทำอย่างไรต่อไปในทิศทางไหน นอกจากการทำตัวเองให้เป็นมาตรฐานแล้ว ยังอาจจะต้องดีกว่ามาตรฐานด้วยหรือไม่

ตัวหนังนำเสนอแง่คิดและความสนุกสนานในมุกตลกร้ายได้อย่างลงตัว ทั้งยังสอดแทรกมุมมองที่เลือกมองในสิ่งที่ดีงามไปตามท้องเรื่อง จึงไม่แปลกเลยที่เราจะรู้สึกถึงแรงขับเคลื่อนบางอย่างในหนังเรื่องนี้ และหากเราได้ลองนำคำถามมาขบคิดแล้วสะท้อนกลับมาปรับใช้ให้เข้ากับการดำเนินชีวิตก็คงจะดีไม่น้อย

และถ้าถามถึงความคุ้มค่าของการมาดูหนังเรื่องนี้ บอกเลยว่า ควรไปดู!

AUTHOR