ไข่อีสเตอร์ ที่เรารู้จักอาจเป็นไข่ที่ถูกแต้มสีสันสดใสไว้สำหรับตกแต่งและเป็นของขวัญเพื่อเฉลิมฉลองแด่การเกิดใหม่ของพระเยซู แต่สำหรับชาวรัสเซีย นอกจากไข่สีสวยนี้จะเป็นของขวัญที่มอบให้แก่กันในวันอีสเตอร์ในเดือนเมษายนของทุกปีแล้ว ไข่อีสเตอร์ยังถูกรู้จักในด้านของขวัญแทนความรักที่เต็มไปด้วยมูลค่าและความทรงจำยากจะลืมเลือนในราชวงศ์โรมานอฟด้วย
จุดเริ่มต้นของเรื่องราวนี้ต้องย้อนกลับไปเมื่อประมาณ 130 ปีก่อน ไข่อีสเตอร์ถูกใช้เป็นของขวัญครบรอบวันแต่งงานที่ซาร์อเล็กซานเดอร์ที่ 3 มอบให้แด่มเหสีอันเป็นที่รัก โดยฝีมือช่างทำเครื่องประดับที่มีชื่อเสียง ‘ฟาแบร์เช’ นอกจากฝีมืออันเลื่องชื่อแล้ว เมื่อเปิดไข่ออกมายังมีเซอร์ไพรส์ที่ไม่สามารถคาดเดาได้ ทำให้ฟาแบร์เชรับหน้าที่ออกแบบไข่อีสเตอร์เพื่อมอบเป็นของขวัญแก่มเหสีทุกๆ ปี ซึ่งความสนุกคือไข่แต่ละใบจะซ่อนนัยบางอย่างไว้ โดยอิงจากเหตุการณ์สำคัญในปีนั้นๆ ทำให้ทุกคนตั้งตารอคอยไข่อีสเตอร์จากฟาแบร์เช ซึ่งเป็นเหมือนพื้นที่บรรจุความทรงจำของราชวงศ์โรมานอฟตั้งแต่ปี 1885 จนถึงการปฏิวัติ
จนถึงตอนนี้ไข่ที่ฟาแบร์เชถวายพระเจ้าซาร์มีทั้งสิ้น 50 ใบ ซึ่งแต่ละใบล้วนมีเรื่องเล่าและเอกลักษณ์ที่แตกต่างกัน เช่น ไข่ที่ชวนระลึกถึงที่สุด ไข่ที่แพงที่สุด หรือไข่ที่ทำไม่เสร็จและถูกถกเถียงมากที่สุด จนเมื่อเกิดความวุ่นวายทางการเมืองกับราชวงศ์ ทำให้ไข่เหล่านี้ถูกจัดเก็บอย่างกระจัดกระจายอยู่ที่พิพิธภัณฑ์และนักสะสมหลายคน
แล้วไข่อีสเตอร์ของช่างฟาแบร์เชจะบันทึกเรื่องราวอะไรไว้บ้าง ชวนทุกคนไปติดตามพร้อมกันได้ในรายการ อดีต / ของ / ปัจจุบัน EP 18 โดย เตย มนสิชา และยุ้ย กนกพรรณ แห่งเพจพื้นที่ให้เล่า