หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้ภาพยนตร์อยู่ในความทรงจำของผู้คน ไม่มีลืมเลือนคือ ‘เรื่องราว’ ที่สร้างความประทับใจ
หลายครั้งเป็นเรื่องราวของความสุข บางครั้งทำให้เราเศร้า อีกหลายครั้งก็ทำให้เราย้อนกลับไปมองชีวิตของตัวเอง
‘Tim Burton (ทิม เบอร์ตัน)’ เป็นหนึ่งในผู้กำกับภาพยนตร์ระดับตำนาน ที่ทำให้เรารู้สึกเศร้า เหงา มีรอยยิ้ม และร้องไห้ไปพร้อมๆ กัน
ภาพยนตร์ของทิม เบอร์ตันในระยะหลังอย่าง Charlie and the Chocolate Factory และ Alice in Wonderland สร้างมาจากวรรณกรรมชิ้นเยี่ยม ทั้งสองเรื่องโดดเด่น แหวกแนวในด้านจินตนาการและแฟนตาซี รวมถึงการร่วมเป็น Executive Producer และกำกับ 4 ตอนแรกของซีรีส์ Wednesday จนหลายคนสงสัยว่าทิม เบอร์ตัน ล้ำขนาดนี้ได้อย่างไร?
แล้วกว่าจะมาเป็นหนึ่งในผู้กำกับระดับโลกได้ เส้นทางชีวิตและการทำงานของทิม เบอร์ตันที่ผ่านมาเป็นอย่างไร? ทั้งหมดค้นพบได้ในนิทรรศการ ‘The World of Tim Burton’
การเดินทางของนิทรรศการ The World of Tim Burton
เริ่มเปิดสู่สายตาสาธารณชนเป็นครั้งแรกที่พิพิธภัณฑ์ The Museum of Modern Art (MoMA) ในกรุงนิวยอร์ก นับเป็นเวลา 10 ปีเต็มที่นิทรรศการ The World of Tim Burton เดินทางไปจัดแสดงยังพิพิธภัณฑ์ต่างๆ ทั่วโลก ทั้งในลอสแอนเจลิส ปารีส โตเกียว โซล และกำลังจะไปถึง The Design Museum ลอนดอนในเดือนตุลาคมนี้
นิทรรศการ The World of Tim Burton จัดทำขึ้นโดยสตูดิโอของทิม เบอร์ตัน เพื่อถ่ายทอดเรื่องราวตั้งแต่วัยเด็กของผู้กำกับมือทองของโลกอย่าง ‘Tim Burton’ มาจนถึงผลงานการสร้างสรรค์ที่ผ่านมา
สำหรับทิม เบอร์ตันแล้ว เรื่องราวในวัยเด็ก สภาพแวดล้อมที่เติบโตขึ้นมา และความสนใจที่แตกต่างจากผู้คนจำนวนมาก เป็นส่วนผสมสำคัญที่สร้างให้เกิด ‘ทิม เบอร์ตัน’ ผู้กำกับภาพยนตร์ระดับตำนานอย่าง Batman ไปจนถึง Charlie and the Chocolate Factory
เกี่ยวกับ Tim Burton
เด็กชายไม่ช่างพูดในเมืองเงียบๆ ของรัฐแคลิฟอร์เนีย ใช้เวลาส่วนใหญ่วาดรูปการ์ตูนเพื่อแก้เหงา เด็กผู้ชายคนนี้สนใจในเรื่องเล่าของแฟรงเกนสไตน์ สัตว์ประหลาด ปีศาจ และหุ่นกล ซึ่งทำให้หลายคนมองเขาด้วยสายตาประหลาด
เขามองว่ามนุษย์หวาดกลัวปีศาจ และหวั่นเกรงว่าปีศาจจะมาทำร้าย ทั้งๆ ที่ในความเป็นจริงแล้ว มนุษย์เป็นฝ่ายทำร้ายจิตใจมนุษย์ด้วยกันเอง ในขณะที่ปีศาจไม่เคยทำร้ายใครจริงๆ …
เขาจึงมักวาดรูปปีศาจและสิ่งที่ผู้คนหวาดกลัว แต่มีหัวใจบริสุทธิ์กว่าสิ่งใด
แล้วสิ่งนี้ก็เป็นแรงบันดาลใจและที่มาของ ‘เรื่องราว’ ในภาพยนตร์เกือบทั้งหมดของเขา
ด้วยความสนใจในการ์ตูนและการวาดรูป ทำให้เขาเข้าเรียนวิชาการสร้างภาพยนตร์แอนิเมชันในรุ่นบุกเบิก และเข้าฝึกงานที่สตูดิโอ Walt Disney
แล้วโลกของ ‘ทิม เบอร์ตัน’ ก็ถือกำเนิดขึ้น
โลกของ Tim Burton ในภาพยนตร์ระดับตำนาน
ชื่อของ ‘ทิม เบอร์ตัน’ ขึ้นแท่นผู้กำกับภาพยนตร์ระดับตำนานของฮอลลีวูด จากการกำกับภาพยนตร์เรื่อง Batman, Charlie and the Chocolate Factory และ Alice in Wonderland
แต่จริงๆ แล้ว ทิม เบอร์ตัน เริ่มเป็นที่สนใจของอุตสาหกรรมภาพยนตร์ในช่วงปลายยุค 80 และต้นยุค 90 ซึ่งเป็นเวลาที่วัฒนธรรมป็อปอเมริกันเจริญสูงสุด
ช่วงเวลานั้น โลกเสพแนวดนตรีกระแสหลักจากช่องรายการโทรทัศน์ MTV และซึมซาบวัฒนธรรมอเมริกันจากภาพยนตร์ฮอลลีวูด ซึ่งมีแบบฉบับในการสร้างอย่างชัดเจน แต่ ‘ทิม เบอร์ตัน’ กลับนำเสนอสิ่งที่แตกต่างผ่านภาพยนตร์เรื่อง ‘Edward the Scissorhands’ หลังจากที่ภาพยนตร์เรื่อง Batman ที่เขากำกับได้รับเสียงตอบรับอย่างล้นหลาม
ภาพยนตร์เรื่องนี้บอกเล่าเรื่องราวของ ‘เอ็ดเวิร์ด’ สิ่งประดิษฐ์ที่มีรูปร่างหน้าตาและจิตใจเหมือนกับมนุษย์ หากแต่มือทั้งสองข้างกลับเป็นกรรไกรคมกริบ ความตรงกันข้ามของลักษณะภายนอกกับความงดงามของจิตใจของเอ็ดเวิร์ดทำให้ผู้คนทั่วโลกหลั่งน้ำตาด้วยความประทับใจ
สัมผัสตัวตนของ Tim Burton ในนิทรรศการ The World of Tim Burton
เส้นเรื่องในภาพยนตร์ส่วนใหญ่ของทิม เบอร์ตัน ดำเนินอยู่บนเรื่องราวของความเข้าใจผิด การถูกกีดกันจากสังคม และส่วนลึกในจิตใจที่งดงาม แล้วทั้งหมดก็ได้รับการบอกเล่าในนิทรรศการ The World of Tim Burton ซึ่งเดินทางไปจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ต่างๆ ทั่วโลก
เริ่มต้นจากเรื่องราวในวัยเด็ก ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของ ‘ทิม เบอร์ตัน’ ด้วยความชอบที่แตกต่างจากมาตรฐานสังคม เขาจึงกลายเป็นคน ‘ประหลาด’ ในสายตาของคนรอบข้าง บ่อยครั้งที่เขาถูก ‘เข้าใจผิด’ และถูกมองเป็นคนแปลกแยก
ตัวละครหลักในภาพยนตร์ส่วนใหญ่ของทิม เบอร์ตัน มักมีรูปร่างหน้าตาไม่น่ามอง และมักถูกรังเกียจหรือเข้าใจผิดจากคนรอบข้างเหมือนอย่าง ‘เอ็ดเวิร์ด’ ในภาพยนตร์เรื่อง Edward Scissorhands หรือ ‘Jack Skellington’ ในแอนิเมชันระดับมาสเตอร์พีซเรื่อง ‘The Nightmare before Christmas’
ลักษณะเด่นในข้อนี้สะท้อนให้เห็นถึงความรู้สึกฝังใจตั้งแต่ในอดีตของทิม เบอร์ตัน ซึ่งอยู่ตรงกลางระหว่างความสวยงามกับความน่ากลัว รูปลักษณ์ภายนอกกับความงามภายในจิตใจ การเป็นที่ยอมรับกับความแตกต่างที่ผู้คนขยาด แต่เขากลับไม่กลัวที่จะแสดงออกในแบบที่เป็น และนำ ‘ความแตกต่าง’ ของตัวเองมาสร้างสรรค์ผลงานสู่สายตาโลก
ผลงานในช่วงแรกของทิม เบอร์ตัน เป็นภาพยนตร์แอนิเมชันขนาดสั้นที่นำเสนอเรื่องราวและความรู้สึกในใจ แล้วค่อยๆ พัฒนาเป็นภาพยนตร์เต็มรูปแบบในเวลาต่อมา
ในนิทรรศการนี้ ฉากสำคัญในภาพยนตร์แต่ละเรื่อง ถูกพูดถึงเพื่อเน้นย้ำประเด็นสำคัญที่ทิม เบอร์ตันต้องการสื่อสารกับผู้ชมในตลอดเส้นทางการทำงานของเขา
ความแตกต่างจากสิ่งที่สังคมกำหนด ความแปลกออกไปจากผู้คนรอบข้าง ความโดดเดี่ยวที่กลายเป็นเพื่อน ความรู้สึกปวดร้าวที่ได้รับ กับความเป็นมนุษย์ที่ไม่ได้วัดกันจากภายนอก
เราจะสัมผัสได้ถึงความรักที่หยิบยื่นให้แก่เพื่อนมนุษย์คนหนึ่ง ซึ่งคนๆ นั้นไม่มีใครรัก ไม่มีใครต้องการ และไม่มีใครต้อนรับ
เขาทำให้เรารู้สึกถึงดอกไม้ดอกเล็ก ที่เคยบานสวยในจิตใจของเราอีกครั้ง
ในโลกที่เต็มไปด้วยมาตรฐานของมนุษย์ บางครั้งเราก็ต้องการหวนกลับไปสัมผัสความรู้สึกนี้อีกครั้ง แล้วทุกครั้งทิม เบอร์ตัน ก็นำพาเราเข้าสู่โลกที่สวยงามภายใต้ชื่อว่า ‘The World of Tim Burton’
