เรื่องนี้เริ่มต้นด้วยเสียงโขลกพริกแกงส้มเข้าจังหวะดังมาจากหลังครัว
ก่อนจะตามมาด้วยกลิ่นฉุนจัดจ้านชวนฮัดเช้ยจากกะเพรากำโตที่ใส่ลงไปในกระทะผัดเผ็ด
เสียงฉู่ฉ่าจากลูกปูม้าชุบแป้งที่กำลังสะดุ้งน้ำมันร้อนๆ และข้าวสวยหอมฉุยที่ระอุได้ที่

ตัดภาพมาอีกที ปลาดุกทะเลผัดเผ็ดรสเข้ม
แกงส้มปลากดผัดกาดดองรสแปลกลิ้น ปูม้าผัดต้นหอมกลิ่นฟุ้ง
และลูกปูม้าชุบแป้งทอดที่พร้อมเคี้ยวได้ทั้งตัวก็วางอยู่บนโต๊ะพร้อมให้เรานั่งล้อมวงกิน
ลุงโรจน์-พ่อครัวบ้านผู้ใหญ่เก๋บอกว่า “นี่แหละ อาหารคนบ้านแหลม”

เพราะอยู่ติดทะเล
อาหารทะเลสดๆ จึงอยู่ในสำรับไม่ได้ขาด
แถมยังไม่ต้องกังวลเรื่องความสดหรือสารพิษตกค้างจากฟอร์มาลีนแช่อาหารทะเล
เพราะขึ้นเรือมาปุ๊บ ก็ไปซื้อได้ปั๊บ ใครจะเอาไปปรุงแบบไหนก็สูตรใครสูตรมัน
แต่ส่วนใหญ่เน้นปรุงง่าย กินง่าย และส่งต่อสูตรเก่าแก่และเคล็ดลับจากครัวต่อครัว

“แกงส้มภาคกลางเขาจะโขลกเนื้อปลาลงไปในพริกแกงด้วยใช่ไหม
แต่บ้านเราปลาสดๆ จะโขลกทำไม ใส่มันทั้งชิ้นนั่นแหละ น้ำแกงส้มเลยใสกว่า
แล้วที่ใส่ผักกาดดองก็เพราะมันช่วยดับคาว ปลากดทะเลนี่คาวมาก
ถ้าไม่แกงหน่อไม้ดองก็ผักกาดดองนี่แหละ แล้วก็ไม่ต้องใส่ส้มมะขามเหมือนแกงส้มภาคกลาง
ส่วนเกลือ ก็ต้องเกลือนาเราเองสิ ใส่น้ำปลามันคาว”
พ่อครัวอธิบายเคล็ดลับการปรุงด้วยเสียงเหน่อสไตล์คนบ้านแหลม
แล้วหยิบปูม้าทอดกรอบมากัดกร้วมโชว์ว่าเคี้ยวได้ทั้งตัวจริงๆ

“ลูกปูนี่กินได้ทั้งตัว
เพราะเปลือกมันยังไม่แข็งดี ปูม้าบ้านแหลมอร่อยที่สุดแล้วนะ เนื้อมันหวาน แน่น เขาว่าปูในทะเลโคลนมันอร่อยกว่า
แล้วหนูต้องจำไว้นะว่า เวลากินปูม้า อย่าไปเลือกไอ้พวกตัวใหญ่ๆ 2 ตัวโล 3 ตัวโลน่ะมันแก่แล้ว เนื้อไม่แน่น กินตัวกลางๆ ปูหนุ่มๆ สาวๆ เนื้อแน่น
อร่อยกว่ากันเยอะ”

นอกจากปูม้าอันเป็นของขึ้นชื่อของอำเภอบ้านแหลม
ปูอีกชนิดที่ใครผ่านบางตะบูนเป็นต้องซื้อก็คือก้ามปูใบ้เนื้อแน่นหวาน
ปูใบ้เป็นปูหินชนิดหนึ่งที่อาศัยอยู่ในโคลนแถวๆ หลักไม้ฟาร์มหอยแมลงภู่
เป็นปูก้ามโตตัวเล็ก เวลาชาวประมงจับมาได้ ก็จะหักเอาเฉพาะก้ามมาต้มขาย
ส่วนตัวก็ทิ้งลงน้ำไปเพราะมันยังไม่ตายและยังหากินได้ต่อ ชาวประมงบอกว่าก้ามมันจะงอกขึ้นมาได้ใหม่เวลาลอกคราบ
แต่อันที่จริงมันก็นานเกินกว่าจะจับมันขึ้นมาหักก้ามได้อีกครั้ง

กินไม่หมดก็ต้องแปรรูป
ปลาอินทรีเค็มบ้านแหลมรสเข้มซึ่งทำจากปลาอินทรีอวนลอยเรือเล็กที่ไม่ผ่านการน็อกน้ำแข็ง
กุ้งแห้งตัวโตกว่าใคร และปลาหมอเทศแดดเดียวคือของดีประจำย่าน
สำหรับปลาหมอเทศมีให้กินได้ทั้งปี แต่ผู้รู้แนะนำว่าช่วงเดือนเมษาที่น้ำเริ่มแห้ง
ปลาหมอจะมีกลิ่นโคลนชัดกว่าเดือนอื่น

ส่วนผักพื้นบ้าน
นอกจากชะครามที่ขึ้นอยู่ตามนาเกลือและนากุ้ง เก็บยอดอ่อนมาลวกจิ้มน้ำพริก ทำทอดมัน
เจียวไข่ แกงส้ม แกงคั่ว และยำสารพัด อีกหนึ่งผักพื้นบ้านที่ยังไม่ขึ้นโต๊ะร้านอาหารก็คือขนมลูกแสมนึ่งหอมๆ
ในกระทงใบตอง ส่งตรงจากป่าชายเลนถึงครัวขนมหวานในตลาดพื้นบ้านเท่านั้น

นี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมอาหารพื้นบ้านแห่งอำเภอบ้านแหลม
แต่ก็มากพอจะทำให้เราจบเรื่องนี้ไป ด้วยเสียงท้องร้องระงม

ร้านครัวริมอ่าวบางตะบูน

บางตะบูนเป็นโซนที่มีอาหารบริการหนาแน่น
ทั้งร้านเล็กๆ และร้านใหญ่โตริมถนน สำหรับร้านครัวริมอ่าว ซึ่งเป็นร้านเล็กๆ
ซ่อนอยู่ในซอยหลังโรงเรียนวัดปากอ่าวหลังเก่า เจ๊มอญ-เจ้าของร้านเป็นคนบางตะบูนแท้ๆ
และเป็นแม่ครัวเองกับมือ จุดเด่นของร้านนี้คืออาหารทะเลสดๆ
ที่รับซื้อจากเรือทุกวัน เพราะนอกจากจะเอามาขายเองในร้านอาหารแล้ว
ยังเป็นยี่ปั๊วะส่งอาหารทะเลจากชาวประมงรายย่อยขายให้กับผู้รับซื้อด้วย
จึงรับประกันได้เลยว่า อาหารทะเลร้านนี้สดใหม่เพราะเพิ่งเลาะออกมาจากอวนกันหน้าร้าน
เมนูเด็ดที่ใครมาก็ต้องสั่งคือแกงคั่วปูไข่ใบชะคราม
ก้ามปูใบ้นึ่งเนื้อแน่นที่ทุบเปลือกมาให้พร้อมกิน ปลาดุกทะเลผัดฉ่ารสจัดจ้าน ปลาทูสดทอดน้ำปลาที่กรอบจนกินได้ตั้งแต่หัวจดหาง
และหอยแครงลวกน้ำจิ้มแซ่บจากฟาร์มปากอ่าวนี่เอง

เปิดทุกวัน 10:00 – 20:00 น.
ที่ตั้ง: ข้างโรงเรียนวัดปากอ่าว ต.บางตะบูน อ.บ้านเเหลม จ.เพชรบุรี
โทรศัพท์: 082-354-0454, 092-202-8049

ร้านครัวไม้พยุง

ด้วยความที่เจ้าของร้านชื่นชอบไม้มาก
จึงตกแต่งร้านด้วยเฟอร์นิเจอร์ไม้เก่าและไม้พยุงเลอค่า
บรรยากาศจึงค่อนข้างแตกต่างจากร้านอาหารทั่วไป และถึงร้านจะตั้งอยู่ริมถนนข้างนาเกลือดูเงียบเหงา
แต่เวลาเที่ยงและเย็นของทุกวัน เราจะเห็นรถจอดกันแน่นหน้าร้าน เพราะครัวไม้พยุงเขาเด็ดขาดด้วยรสชาติและปริมาณเต็มจานโต
ไม่ว่าจะเป็นกุ้งตัวเป้ง ปลาตัวใหญ่ หอยเนื้อๆ ปูเน้นๆ อยากกินเมนูไหนก็มีให้เลือกมากมาย
จะต้มยำ แกงป่า ผัดฉ่า ผัดผงกะหรี่ ทอดกระเทียม ทอดน้ำปลา ร้านนี้มีครบ
หรือเมนูหากินยากอย่างตับปลาทูก็มีให้เลือกตั้งแต่ผัดกะเพรายันผัดขิง
อร่อยจัดจ้านทุกจาน ที่สำคัญคือช่วงเวลาเช็กบิล ใครไม่เคยมาต้องฮือฮากับราคาที่ถูกกว่าปริมาณ และอยากจะแวะมาบ่อยๆ

เปิดทุกวัน 10:00 – 21:00 น.
ที่ตั้ง: ตรงข้ามคลังน้ำมันบางแก้ว
ต.บางแก้ว อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี
โทรศัพท์: 086-132-9264

ครัวปรียานนท์

“ถ้าอยากกินชะครามอร่อย
ต้องไปครัวปรียานนท์”

นักชิมชาวบ้านแหลมบอกไว้
และเมื่อได้ลองไปชิมก็เห็นจริงตามนั้น
ร้านนี้มีเมนูแนะนำเป็นน้ำพริกกะปิและน้ำพริกแดงเสิร์ฟคู่กับใบชะครามลวกราดกะทิจัดมาพอดีคำ
แถมยังแนะนำให้กินคู่กับปลาหมอเทศแดดเดียว เจ้าของร้านบอกว่า
น้ำพริกแดงเป็นน้ำพริกคู่บ้านของคนแถบนี้ แต่เพราะกลัวคนส่วนใหญ่ไม่คุ้นลิ้น
เลยขอเสิร์ฟน้ำพริกกะปิแพ็กคู่ให้ชิมพร้อมกัน
ส่วนปลาหมอเทศก็แล่เอาแต่เนื้อแล้วเคล้าน้ำปลาตากแดดไว้ 1 วันก่อนเอามาทอด รสจัดจ้านกำลังดีและเข้ากับน้ำพริกแดงเป็นที่สุด
ส่วนเมนูอื่นๆ อย่างหลนปู แกงส้มใบชะคราม และเมนูปลาต่างๆ ก็มีให้เลือกหลากหลาย และที่ต้องไม่พลาด
คือปูม้ารสหอมและหวานบริการแกะพร้อมสรรพ รับประกันความหวานและหอมจริงๆ

เปิดทุกวัน
10:00 – 21:00 น.
ที่ตั้ง: หาดเจ้าสำราญ ต.หาดเจ้าสำราญ อ.เมือง จ.เพชรบุรี
โทรศัพท์: 032-441-432

“ในฐานะของแม่ค้า
การเป็นเจ้าบ้านที่ดีของเราคือความจริงใจ อย่างลูกค้าสั่งแกงป่าปลาเห็ดโคน
แต่ปลาของเราไม่สดละ เราก็จะออกมาบอกเขาว่าอย่าสั่งเลย อันไหนที่ไม่สด ไม่ดี
เราจะไม่ให้เสิร์ฟ แล้วเราขายไม่แพงเพราะเราต้องการความยั่งยืน
คือไม่ได้ขายแค่นักท่องเที่ยวขาจรมากินแล้วก็กลับไป แต่เราจะอยู่ตรงนี้
ลูกค้าต้องกลับมากินอีก”

พิจิตรา
ปรียานนท์
เจ้าของร้านครัวปรียานนท์
เจ้าบ้านหาดเจ้าสำราญ

ภาพ มณีนุช บุญเรือง

อ่านเรื่องการเดินทางบนถนนสายเกลือ อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี แบบเต็มๆ ได้ที่ด้านล่างเลย

CREATIVE

LIFE

STYLE

VIDEO

PODCAST

SERIES