“ดอกไม้สวยจัง ดอกอะไรน่ะ”

“ต้นไม้ต้นนี้ใหญ่ชะมัด ต้นอะไรเนี่ย”

“เป็นสมุนไพรเหรอ มันช่วยรักษาอะไรบ้าง”

นี่คือตัวอย่างคำถามที่มักเกิดขึ้นเวลาเราต้องการข้อมูลพรรณไม้ ไม่ว่าจะเป็นแค่การอยากรู้เฉยๆ ชื่นชมความสวยงาม ความแปลก หรือกระทั่งต้องใช้ทำงานก็ตาม แต่หลายครั้งเรามักไม่ค่อยได้รับคำตอบ เพราะไม่รู้จะไปหาผู้รู้ที่ไหน พรรณไม้หลายชนิดจึงถูกมองข้ามไป ทั้งที่ในปัจจุบันเราสามารถมีผู้รู้อยู่กับตัวได้แล้ว

นี่คือแอพพลิเคชั่น ‘Thai Plant Names’ ของกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช ที่สามารถค้นหาชื่อพฤกษศาสตร์และชื่อไทยของพรรณไม้ทั้งหมดที่มีการค้นพบในประเทศไทยกว่า 11,500 ชนิด 2,460 สกุล 290 วงศ์ พร้อมภาพพรรณไม้กว่า 2,140 ชนิด แถมยังเชื่อมต่อกับข้อมูลสารานุกรมพืชกว่า 500 ชนิด และข้อมูลพืชสมุนไพรอีกกว่า 700 ชนิด โดยมีทั้งคำบรรยายและภาพแสดง เรียบเรียงจากนักพฤกษศาสตร์มืออาชีพ ทั้งยังมี QR code ข้อมูลพรรณไม้อีกกว่าพันชนิดให้นำไปใช้ทำป้ายสื่อความหมายหรือแชร์ให้คนอื่นๆ ต่อได้ด้วย

‘ราชันย์ ภู่มา’ หัวหน้ากลุ่มงานพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เล่าว่า โปรเจกต์นี้พัฒนามาจากหนังสือ ‘ชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย’ ที่เล่มหนา ใช้ไม่สะดวก จากตอนแรกที่ทำในรูปแบบฐานข้อมูลเผยแพร่ผ่านหน้าเว็บไซต์ของกลุ่มงานพฤกษศาสตร์ป่าไม้ แต่ด้วยข้อจำกัดที่ไม่รองรับการแสดงผลบนอุปกรณ์พกพาต่างๆ จึงจัดทำเป็นแอพฯ แทน

“แนวคิดสำคัญในการพัฒนาแอพฯ คือ ต้องการตอบสนองทั้งคนที่ต้องการรู้ชื่อพรรณไม้โดยเฉพาะชื่อไทยกับชื่อพฤกษศาสตร์ที่เป็นปัจจุบัน และมีความถูกต้องได้รับการตรวจสอบจากนักพฤกษศาสตร์แล้ว กับคนที่ต้องการรู้จักรูปร่างหน้าตาของพรรณไม้ โดยเฉพาะลักษณะดอก เนื่องจากหนังสือชื่อพรรณไม้และฐานข้อมูลเดิมจะมีเฉพาะตัวหนังสือ นอกจากนี้ยังได้เพิ่มข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับพรรณไม้โดยเชื่อมโยงกับหน้าเว็บไซต์สารานุกรมพืชและพืชป่าสมุนไพรที่ให้ข้อมูลทางพฤกษศาสตร์ การกระจายพันธุ์ และการใช้ประโยชน์”

สำหรับฟีเจอร์ที่สำคัญของแอพฯ ราชันย์เล่าว่าได้มีการแบ่งประเภทการค้นหาที่ครอบคลุมทั้งชื่อวงศ์ (family) ชื่อสกุล (genus) ชื่อชนิด (species) ที่เป็นข้อมูลพื้นฐานสำคัญของชื่อพรรณไม้ที่เป็นชื่อทางพฤกษศาสตร์สากลและใช้เหมือนกันทั่วโลก ส่วนชื่อไทยเป็นส่วนสำหรับคนไทยที่ครอบคลุมชื่อพรรณไม้ทุกภาค รวมถึงชื่อที่เรียกในท้องถิ่นต่างๆ นอกจากนี้ยังสามารถสืบค้นชื่อไทยที่สะกดเป็นภาษาอังกฤษสำหรับชาวต่างชาติได้ด้วย

“เราจะปรับปรุงและเพิ่มเติมข้อมูลทั้งชื่อพรรณไม้และภาพประกอบอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ครอบคลุมพรรณไม้ที่พบกระจายอยู่ทั่วประเทศ และให้ความสำคัญกับไม้ต่างถิ่นที่คนมักนำมาปลูกเป็นไม้ประดับหรือซื้อ-ขายกันในตลาดต้นไม้ รวมถึงเร็วๆ นี้จะมีการเพิ่มฟีเจอร์ข้อมูลเป็นภาษาอังกฤษจากหนังสือ ‘พรรณพฤกษชาติของไทย (Flora of Thailand)’ เพื่อขยายฐานผู้ใช้งานชาวต่างชาติ โดยเฉพาะประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่มีชนิดพรรณไม้คล้ายๆ กับของไทย เพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลด้านพรรณไม้อีกทางหนึ่ง”

ผู้ที่สนใจอยากมีนักพฤกษศาสตร์แบบพกพาได้ สามารถดาวน์โหลดแอพฯ Thai Plant Names ได้ทั้งใน App Store และ Google Store

CREATIVE

LIFE

STYLE

VIDEO

PODCAST

SERIES